مهسا حسنپور کاشانی - استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
مرتضی اکبری نسب - دانشجوی کارشناسی مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

یکی از عوامل مهم در موفقیت آمیز بودن طرح های کشاورزی و آبی، برآورد صحیح از میزان تبخیر و تعرق منطقه مورد مطالعه می باشد. لذا در این پژوهش، به ارزیابی عملکرد سه روش تجربی شامل روش تورک، روش آیرماک و روش هارگریوز سامانی و مقایسه عملکرد آنها با روش هوشمند شبکه عصبی مصنوعی در محاسبه میزان تبخیر و تعرق در شهر تبریز پرداخته می شود. بدین منظور، روش پنمن مانتیث فائو به عنوان روش مبنا جهت مقایسه نتایج روش ها بکار برده شد. داده های اقلیمی مختلفی نظیر دمای متوسط ماهانه، تابش خورشیدی، رطوبت نسبی و .... در دوره زمانی سال های 1982 تا 2005 جمع آوری گردید. دو معیار عملکرد جذر میانگین مربعات خطا و ضریب همبستگی برای مقایسه عملکرد و توانایی روش ها بکار برده شدند. نتایج نشان دادند که از بین روش های تجربی بکار برده شده، روش هارگریوز سامانی توانایی بیشتری در تخمین میزان تبخیر و تعرق در منطقه مورد مطالعه دارد. با این حال، شبکه عصبی مصنوعی عملکرد بسیار موفقیت آمیزی نسبت به همه روشهای تجربی در برآورد میزان تبخیر و تعرق منطقه نشان داد.

برآورد، تبخیر و تعرق، مدل های تجربی، مدل هوشمند، تبریز.