سحر مالمیر
هومن شهسواری
محمد زارعی
بابک سیاوشی
میرسعید یکانی نژاد

مقدمه: شکستگی های اینترتروکانتریک در بیماران سالمند رایج هستند که منجر به میزان بالای عوارض و مرگ و میر می شوند. بیشترین مرگ و میر در مرحله اولیه پس از دوره ی عمل جراحی رخ می دهد. اغلب این بیماران ضعیف و با کاهش ذخایر فیزیولوژیک به دلیل مشکلات متعدد پزشکی از قبل موجود مواجه هستند که فرآیند بهبودی آن ها را پیچیده می کند و منجر به پذیرش مجدد بیمارستانی می گردد، بنابراین نقش مراقب غیررسمی بسیار مهم است. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر برنامه ترخیص مبتنی بر نقش مراقبتی خانواده بر وضعیت تغذیه ای، کیفیت زندگی، سقوط، پذیرش مجدد و مرگ و میر در بیماران دچار شکستگی اینترتروکانتریک مفصل ران است. روش کار: این کارآزمایی تصادفی کنترل شده بر روی40 بیمار مبتلا به شکستگی اینترتروکانتریک مراجعه کننده به بخش های ارتوپدی بیمارستان های آموزشی امام خمینی(ره) و سینا وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است. نمونه های پژوهش پس از ورود به مطالعه به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. برنامه ترخیص مبتنی بر نقش مراقبتی خانواده در گروه مداخله در دوره پس از عمل شامل آموزش فردی به صورت نمایش عملی در طی سه جلسه، کتابچه آموزشی، و پیگیری تلفنی هر دو هفته یک بار تا شش ماه بعد از ترخیص از بیمارستان بود؛ گروه کنترل تنها مراقبت های روتین بیمارستان را دریافت کردند. برای بررسی تاثیر مداخله، وضعیت تغذیه ای و کیفیت زندگی قبل از مداخله و 6 ماه پس از ترخیص اندازه گیری شدند و سقوط، پذیرش مجدد و مرگ و میر 6 ماه پس از ترخیص مورد سنجش قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS 16 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: شش ماه بعد از مداخله، نمره وضعیت تغذیه ای (MNA) در گروه مداخله به طور معنی داری افزایش یافت (p<0.001) همچنین، در مقایسه با گروه کنترل، نمره کیفیت زندگی بر اساس EQ-5D index و VAS score در گروه مداخله به طور معنی داری افزایش یافت (p<0.001) بین دو گروه از لحاظ سقوط، پذیرش مجدد و مرگ و میر پس از 6 ماه تفاوت معناداری وجود نداشت (p<0.05). نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که بیماران گروه مداخله در مجموع از وضعیت تغذیه ای و کیفیت زندگی بالاتری برخوردار بودند. درنتیجه اجرای برنامه ترخیص باعث ارتقای وضعیت تغذیه ای و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به شکستگی اینترتروکانتریک می گردد.