محمدتقی فیض بخش - استادیار بخش زراعی و بغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران،ض
ویدا قطبی - استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج،ایران،
فاطمه شیخ - استادیار بخش زراعی و بغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران،ض
صفورا جافرنوده - دانشجوی دکترای گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

بهمنظور شناسایی و مقایسه ارقام برتر گیاهان علوفه ای خانواده لگوم آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گرگان اجرا شد. شش نوع لگوم علوفه ای شامل خلر، ماشک معمولی، ماشک گل خوشهای، ماشک پانونیکا، باقلا و نخود علوفه ای از نظر صفات کمی علوفه مورد بررسی قرار گرفت. بین گیاهان علوفه ای از نظر صفات مورد بررسی (ارتفاع بوته، عملکرد علوفه تر، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، علوفه خشک و طول فصل رشد) اختلاف آماری معنیدار وجود داشت. در بین گیاهان علوفه ای کمترین طول فصل رشد به گیاه باقلا با 160/33روز و بیشترین طول دوره رشد به نخود علوفهای با 173 روز اختصاص یافت. گیاه باقلا با اینکه فصل رشد کوتاه تری نسبت به سایر گیاهان علوفهای داشت اما بالاترین عملکرد خشک و تر علوفه را تولید نمود. وزن خشک علوفه باقلا 9530/2 کیلوگرم در هکتار و وزن تر علوفه 61908 کیلوگرم در هکتار بود. گیاهان خلر، ماشک معمولی، ماشک گل خوشه ای، ماشک پانونیکا و نخود علوفه ای به ترتیب 37/27، 11/94، 14/86، 18 /10 و 27/45 درصد عملکرد علوفه خشک کمتری نسبت به باقلا تولید کردند. بنابراین با توجه به کوتاه بودن طول فصل رشد و عملکرد مطلوب گیاه باقلا، کشت و بهره برداری از این گیاه جهت تولید علوفه در منطقه گرگان قابل توصیه میباشد.

ارتفاع بوته، وزن خشک ساقه، نخود علوفه ای.