فریبا بخشیان - کارشناس ارشد حوزه ریاست دانشگاه، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
حسین جباری بیرامی - دانشیار، گروه پزشکی اجتماعی، دکتری مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، قطب علمی آموزشی مدیریت سلامت ایران، تبریز، ایران
سید یعقوب فتح الهی - معاون پشتیبانی دانشگاه
سیفعلی نصرتی - مدیر دفتر ریاست دانشگاه
صبا جباری بیرامی - دانشجوی دندانپزشکی

مقدمه: محیط های به سرعت در حال تحول ناشی از گذارهای اپیدمیولوژیکی، جمعیتی، تغذیه ای، رشد تکنولوژیکی، تغییر تقاضاها و ... به ویژه شرایط خاص تحریمی دست اندرکاران نظام سلامت کشور را ناگزیر به انجام اصلاحات مبتنی بر الگوهای ایرانی – اسلامی می نماید. این مطالعه با هدف ارائه الگوی تجربه شده و موفق ایرانی اسلامی در تاریخ این مرز و بوم برای کاربست توسط مدیران ارشد ارائه می گردد. روش کار: مطالعه تحلیلی – اسنادی به مقایسه چگونگی طراحی و عملکرد نظام های سلامت در دانشگاه تاریخی ربع رشیدی و امروز نظام سلامت ایران در چارچوب نظام مند ارائه شده توسط سازمان بهداشت جهانی در سال 2000 پرداخته و موارد قابل اجرا با نظر خبرگان را برای دست اندرکاران پیشنهاد می نماید. یافته ها: دارالشفای شهرک اداری – دانشگاهی ربع رشیدی عملا به صورت دانشکده پزشکی و بیمارستان فعالیت می نمود و از ویژگی های برجسته و منحصربه فردی چون تامین مالی پایدار، اتکا به درامدهای حاصل از وقف، مدیریت هیات امنایی، پرداخت عادلانه به پزشکان و کارکنان، مدیریت مشارکتی، مراقبت در منزل، همکاری بسیار نزدیک و مشارکتی پزشک و داروساز در فرایند درمان، مدیریت مصرف و هزینه، ساختار شبکه ای و زنجیری، همکاری گسترده درون بخشی، تمام وقتی پزشکان، حمایت از اقشار آسیب پذیر، توجه به شان و مقام استاد، بیمه جامع و ... برخوردار بود که بسیاری از موارد فوق از چالش های امروز نظام سلامت ایران محسوب می شوند. نتیجه گیری: تجارب موفق دانشگاه ربع رشیدی بعد از قرن ها می تواند به عنوان الگویی برای غلبه بر چالش های بزرگ نظام سلامت به ویژه در شرایط تحریمی مورد توجه و اجرا قرار گیرد.

نظام سلامت، الگوی اصلاحات، دارالشفاء ربع رشیدی