تکتم یارمحمدی - استادیار تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه پیام نور

انسان موجودی اجتماعی است که رشد و تکامل آن در گرو زندگی جمعی و تعاون و همکاری با دیگر هم نوعانش میباشد. وقف نمونه ای از این تعاون و همکاری است که در تاریخ اسلام به آن اهتمام ویژه ای داده شده است. خدمات وقفی میتواند نقش قابل توجهی در زمینه تامین خدمات عام المنفعه و توزیع درآمد در جوامع بشری داشته باشد. برخی از شواهد تاریخی و اقدامات فراگیر در جهان کنونی نشانگر این نقش ارزنده برای این گونه خدمات خیریه است. سوال اصلی در پژوهش حاضر این است که با توجه به بررسی مجموعه اسناد موجود در اداره اوقاف گناباد در دوره معاصر، موقوفات علمی و آموزشی چه جایگاه و اهمیتی در بین موارد وقف شده دارد در این راستا این فرضیه مطرح می شود که انفاق و اثر آن در ترویج و توسعه علم و دانش در گناباد توانسته تا حدودی جایگاه خود را در بین مردم به دست آورد و تعدادی از وقفیات صرف امور آموزشی شده است. دستاورد تحقیق نشان می دهد که وقفیات در زمینه علمی در گناباد تا حدودی در جهت رشد و بهبود فضاهای آموزشی بوده و در حیات آموزشی و شکوفایی آن موثر بوده است.

اوقاف، آموزشی، گناباد، دوره معاصر، اسناد.