بهروز خدابنده لو - کارشناس ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی
حسن خاوریان نهزک - استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی
اردوان قربانی - دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

دقت نقشه تغییرات کاربری به دست آمده از داده های سنجش ازدور به دقت نقشه­ های طبقه بندی کاربری اراضی در زمان های مورد مطالعه بستگی دارد. در این مطالعه از تصاویر سنجنده های TM و OLI در سال های 1368 و  1397 و روش طبقه بندی شئ گرا برای بررسی روند تغییرات کاربری/ پوشش اراضی با تاکید بر کاربری کشاورزی در حوزه آبریز قره سو استفاده شد. پس از پیش پردازش های لازم، پردازش شئ گرا با اعمال فرایند سگمنت سازی چند تفکیک آغاز گردید. جهت دستیابی به دقت بیش تر طبقه بندی کاربری اراضی علاوه بر باندهای طیفی از سایر اطلاعات نظیر شاخص نرمال شده تفاضل پوشش گیاهی NDVI، میانگین باندها، انحراف معیار باندها و ویژگی های هندسی استفاده شده است. از بین این اطلاعات غیر طیفی استفاده شده، تعداد 15 ویژگی توسط روش بهینه سازی فضای  ویژگی­ ها FSO انتخاب و به عنوان اطلاعات جانبی در طبقه بندی الگوریتم نزدیک ترین همسایگی مورداستفاده قرار گرفتند. ضریب کاپای حاصل از ارزیابی صحت طبقه بندی تصاویر سال های 1368 و  1397 به ترتیب 85 و 96 درصد محاسبه شد که نشان دهنده قابل اعتماد بودن نتایج طبقه بندی شئ گرا است. در مرحله بعد به کمک نقشه های طبقه بندی شده و روش مقایسه پس از طبقه بندی، نقشه تغییرات تهیه گردید. طبق نتایج حاصل از آشکارسازی تغییرات، کاربری کشاورزی طی این بازه زمانی حدود 73849 هکتار افزایش سطح را در برداشته است که علت اصلی آن تخریب مراتع و به زیر کشت بردن این کاربری است.

طبقه بندی شئ گرا, تغییرات کاربری/ پوشش اراضی, الگوریتم نزدیک ترین همسایگی, حوزه آبریز قره سو