زینب بیگدلی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی دانشگاه زنجان
حسن اوجاقلو - استادیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه زنجان

در این تحقیق عملکرد مربوط به تعداد شش سامانه آبیاری بارانی ویل موو در دو شرایط بادملایم و تند مورد ارزیابی قرار گرفت. استفاده از سامانههای آبیاری تحت فشار به منظور مدیریت مصرف آب در مزرعه یکی از راهکارهای مهم در رسیدن به کشاورزی پایدار میباشد. در تحقیق صورت گرفته، شاخصهای تلفات پاششی، ضریب یکنواختی کریستیانسن، یکنواختی توزیع چارک پایین، راندمان کاربرد واقعی چارک پایین آب و همچنین تغییرات فشار سامانه تعیین شد. به همین منظور تعداد شش سامانه آبیاری بارانی ویل موو واقع در مزارع مختلف در دو شرایط باد ملایم و تند مورد ارزیابی قرار گرفت. کمترین و بیشترین تلفات پاششی در آزمایش های اول (باد ملایم) به ترتیب برابر با 9/07 و 18/38 درصد و در آزمایش های نوبت دوم (شرایط باد تند) به ترتیب برابر با 26/63 و 34/76 درصد اندازه گیری شد. به طور متوسط در آزمایش های انجام گرفته در شرایط بادی نسبت به شرایط باد ملایم، میزان تلفات پاششی حدود 18/46 درصد افزایش یافته است. کمترین و بیشترین مقادیر مربوط به یکنواختی توزیع آب چارک پایین در شرایط باد ملایم به ترتیب برابر با 34/66 و 81/54 و در شرایط باد تند به ترتیب برابر با 17/93 و 76/42 درصد بدست آمد. مقدار میانگین شاخص اشاره شده در شرایط باد ملایم و تند به ترتیب برابر با 64/54 و 49/08 درصد تعیین شد. کمترین و بیشترین مقادیر مربوط به شاخص مقدار راندمان کاربرد واقعی چارک پایین در شرایط باد ملایم به ترتیب برابر با31/09 و 34/04 و در شرایط باد تند به ترتیب برابر با 12/03 و 48/51 درصد بدست آمد.مقدار میانگین شاخص راندمان کاربرد واقعی چارک پایین سامانه در شرایط باد ملایم و تند به ترتیب برابر با 50/9 و 33/45 درصد تعیین شد. مهمترین عوامل موثر بر عملکرد سامانه های ارزیابی شده، سرعت باد، مقدار عمق آب کاربردی و تغییرات فشار آب شناخته شدند. بررسی دقیق تر تطابق پذیری سامانههای آبیاری بارانی با شرایط موجود مزرعه به خصوص از نظر سرعت باد، بازنگری در روشهای طراحی این سامانه ها و همچنین ارائه برنامه دقیق آبیاری مبتنی برشرایط رطوبتی خاک و سرعت باد به عنوان مهمترین راهکارهای افزایش کارایی این نوع سامانه های آبیاری پیشنهاد میگردد.

سامانه آبیاری، ویل موو، سرعت باد، راندمان