بررسی سیر تحول تاریخی بازار در ایران

یکی از فضاهای عمومی در شهرهای تاریخی ایران که یکی از وجوه مطلوب تعاملات اجتماعی در آنها رخ می دهد، بازار است که قدمتی به درازای تاریخ تمدن دارد و مفصل ارتباطی بناهای عمومی با فضای شهری است. این عرصه در کنار فعالیتهای تجاری و زندگی روزمره مردم، نقش به سزایی در فعال بودن فضای شهری نیز دارد. بازار یکی از مهمترین فضاهای اجتماعی و شهری هر جامعه است، شبکه ای درهم تنیده از روابط اجتماعی و اقتصادی را در جوار بناهای عمومی دیگر شکل می دهد و نقش تعیین کننده ای به عنوان عامل شکل دهی استخوانبندی و ساختار کالبدی شهر ایرانی- اسلامی داشته است.در طول زمان، حکام در مسیر اصلی بازرگانان در شهرها فضایی را جهت احداث بازار بوجود آوردند. علت اصلی آن داشتن دسترسی آسان به بازار و ارتباط سریع به دیگر مناطق بوده است. مردم گرداگرد بازار جهت اسکان، حضور یافتند و بازار به عنوان ستون فقرات شهر، ساختار شکلی مناطق پیرامون را ساماندهی کرد. در گذشته بازار، قلب زندگی تجاری بود اما امروزه مراکز خرید بزرگ جایگزین شده اند. مراکز خرید بزرگ امروزی طراحی فضای طبقاتی با نورپردازی و معماری دیده میشود و تمرکز بر حضور مشتریان و فروشندگان است و غالبا در حاشیه شهرها ساخته می شوند و سعی بر برآورده شدن نیازهای تفریحی و سرگرمی مشتری است تا از طریق آن مراجعه مشتریان به مرکز خرید بیشتر شده و باعث بالا رفتن فروش شود. همچنین مراکز خرید بزرگ عموما در حاشیه شهرها ساخته می شوند. در این نوشتار به بررسی سیر تحول تاریخی بازار درایران از ابتدا تا زمان معاصر می پردازیم.

Keywords:

بازار , روند شکل گیری بازار , سیر تحول تاریخی بازار , مراکز تجاری معاصر.