پهنه بندی برخی پارامترهای کیفی آب شرب با استفاده از GIS (مطالعه موردی: شهر ملایر)

     آلودگی آب آشامیدنی یکی از زمینه­های مهم نگرانی برای طرفداران محیط زیست است. کیفیت آب، شاخص سلامت و رفاه جامعه است. در این پژوهش غلظت و پهنه­بندی برخی پارامترهای کیفی آب آشامیدنی شهر ملایر با استفاده از روش­های آماری وGIS  ارزیابی شد. جامعه آماری مورد پژوهش شبکه توزیع آب آشامیدنی شهر ملایر بود. بدین منظور این شهر به چندین منطقه تقسیم شد به نحوی که کل منطقه شهری ملایر پوشش داده شود. در مجموع، 48 نمونه آب آشامیدنی از شبکه توزیع آب آشامیدنی شهر در خرداد 1395 جمع­آوری شد. پارامترهای مختلف مانند pH، هدایت الکتریکی (EC)، کاتیون ها (Na، K) و آنیون (NO3) اندازه­گیری شد. . غلظت نیترات در آب آشامیدنی توسط دستگاه اسپکتروفتومتر، سدیم و پتاسیم با دستگاه فلیم فتومتر اندازه گیری شد. میانگین پارمترهای اندازه گیری شده به ترتیب نیترات 61/27 میلی­گرم بر لیتر،  pH 79/6،  EC69/0 دسی زیمنس بر متر، پتاسیم41/0 میلی­گرم بر لیتر و سدیم 37/1 میلی­گرم بر لیتر بود. دامنه غلظت نیترات نمونه­ها از 34/19 تا 83/47 میلی­گرم بر لیتر تغییر داشت. تمام پارامترهای اندازه­گیری شده نمونه­های آب آشامیدنی ملایر کمتر از استاندارد WHO و استاندارد ملی ایران بود. با توجه به نقشه­های GIS غلظت نیترات، سدیم و EC در بخش­های شمالی و شمال غربی شهر بالاتر بود. از جمله دلایل بالا بودن نیترات در منطقه دفع غیراصولی فاضلاب­های شهری می باشد. به منظور جلوگیری از افزایش نیترات در شبکه توزیع آب آشامیدنی، اقداماتی چون عدم ورود فاضلاب شهری به منابع آب و تصفیه فاضلاب ضروری به نظر می رسد. با توجه به این که غلظت­های نیترات 45-20 میلی گرم بر لیتر در  آب را به عنوان آب های آلوده به شمار می آیند، آب شرب شهر ملایر جزء آب های آلوده طبقه بندی می شوند.

Keywords:

پارامترهای کیفی , آب آشامیدنی , ملایر , پهنه بندی , GIS