امین شیروانی - دانشیار بخش مهندسی آب و مرکز پژوهش های جوی اقیانوسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، ایران
حسن نوروزی - بخش آب دانشکده کشاورزی شیراز

بخار آب نقش مهمی در ترازمندی رطوبتی جو و نیز فرآیند بارش در لایه پایینی وردسپهر ایفا می کند. در این مطالعه، روند تغییرات بخار آب قابل بارش که جمع بخار آب در لایه های مختلف می باشد، با استفاده از داده های رادیوسوند برای ایستگاه همدیدی شیراز برای دوره 2017 - 1990 تحلیل شده است. همچنین داده های بازتحلیل پایگاه داده NCEP-NCAR و ERA- Interim از مرکز ECMWF دریافت و جهت مقایسه مورد استفاده قرار گرفتند. با استفاده از آماره آزمون من-کندال، روند معنی داری در بخار آب قابل بارش داده های رادیوسوند و ECMWF  برای تمامی ماه ها (به جز داده های رادیوسوند در ماه اوت) مشاهد نشد. روند بخار آب قابل بارش داده های رادیوسوند برای بیش تر ماه ها کاهشی و غیرمعنی دار می باشد. اما آزمون های شیب خط و من-کندال هر دو نشان دادند که روند سالانه داده های NCEP-NCAR  معنی دار و افزایشی است. نرخ کاهشی و افزایشی بخار آب قابل بارش داده های رادیوسوند و NCEP-NCAR به ترتیب 29/0 و 52/0 میلی متر در هر دهه است. برای تمامی ماه ها (به جز آوریل)، بین داده های رادیوسوند و ERA- Interim یک همبستگی مثبت در سطح معنی داری %5 وجود دارد. اما ضریب همبستگی پیرسون برای NCEP-NCAR برای هیچ یک از ماه ها معنی دار نیست. تفاوت میانگین داده های بخار آب قابل بارش ERA- Interim و NCEP-NCAR به ترتیب کم برآوردی و بیش برآوردی را نشان می دهند. جذر میانگین مربعات خطا میان داده های رادیوسوند و ERA- Interim به طور کلی کم تر از NCEP-NCAR است. در مجموع، داده های ERA- Interim  دقت بالاتری دارند و با داده های رادیوسوند سازگارتر می باشند.

رطوبت جو, رادیو سوند, روند, داده های بازتحلیل