احسان هاشمی - مرکز غدد و متابولیسم، دانشگاه علوم پزشکی تهران
آیدین رحیم طایفه - بخش بیوتکنولوژی دام و آبزیان، پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری
امید اخوان - گروه فیزیک، دانشگاه صنعتی شریف
مرتضی دلیری - بخش بیوتکنولوژی دام و آبزیان، پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری
مهدی شمس آرا - بخش بیوتکنولوژی دام و آبزیان، پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری
عباس فرمانی - مرکز تحقیقات دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی همدان

مقدمه: در حوزه های مختلف علم و صنعت چون پزشکی، دندان پزشکی، دارو، کشاورزی، صنعت و محیط زیست در سالهای اخیر استفاده از نانوذرات بطور فراوانی افزایش یافته است. در پزشکی انواع مختلف این نانو ذرات برای مقاصدی چون ساخت ایمپلنت ها، درمان سرطان ها، زخم ها، عفونت ها و نیز انتقال دارو بکار می روند. در این میان،گرافن یک ماده جدید دوبعدی است که به دلیل خصوصیات ویژه چون سطح مقطع بالا، رسانایی الکتریکی و حرارتی بالا، کشش مکانیکی و زیست سازگاری و هزینه کم تولید در مقیاس بالا کاربردهای زیادی در الکترونیک و پزشکی پیدا کرده است. یکی از نگرانی های مهم کاربردی شدن نانوذرات سمیت آنها می باشد.مواد و روشها:پس از سنتز نانوذرات گرافن تاثیر غلظت های مختلف گرافن بر سمیت ژنی و سلولی در شرایط in Vitro بر روی سلول های بنیادی مغز استخوان و همچنین اسپرم موش بررسی گردید. سپس در شرایط in Vivo تاثیر گرافن بر روی موش و نتاج نسل بعد آن بررسی گردید. نتایج: یک اثر معنی داری در غلظت 200 میلی گرم بر میلی لیتر گرافن بر روی زنده مانی و تحرک اسپرم دیده شد. همچنین 8 هفته پس از تزریق گرافن به موش شکست های DNA، و تغییرات در کروموزوم در سلول های اسپرماتوزا مشاهده گردید. همچنین بعلت ورود گرافن به بیضه افزایش قابل ملاحضه ای در میزان تلید رادیکال های آزاد در سلولهای اسپرم ساز دیده شد. در نهایت میزان هورمون های جنسی و رفتارهای جنسی موش های تزریق شده با گرافن در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافته بود ولی این کاهش معنی دار نبود.

نانوتوکسیسیتی، گرافن اکساید، شرایط درون تنی، شرایط برون تنی