بررسی تاثیرعملیات حرارتی کوئنچ-بخش بندی بر روی ریز ساختار و خواص مکانیکی فولاد حاوی عناصرآلیاژی Si وMn و عناصرمیکرو آلیاژAl و Nb

امروزه تحقیقات زیادی در راستای بهبود و توسعه فولادهای با خواص مکانیکی بالا در حال انجام است. در این راستا فولاد های کوئنچ-بخشبندی (Q-P) که نسل جدیدی(نسل سوم) از سری فولاد های پیشرفته با استحکام بالا (AHSS) می باشند، گسترش یافته اند که به دلیل دارا بودن مجموعه ای مناسب از استحکام و شکل پذیری بالا می توان آن ها را در ضخامت های پایین بدون کاهش در استاندارد های ایمنی مورد استفاده قرار داد. در این پژوهش فولاد با ترکیب شیمیایی Fe ~0.2wt%C ~2wt%Mn ~1.5wt%Si حاوی عناصر میکرو آلیاژی Al و .Nb مورد مطالعه قرار گرفته است. آلیاژ مزبور در یک کوره تحت اتمسفر آرگون ذوب و سپس عملیات ریخته گری و همگن سازی در مورد آن انجام شده است. شمش همگن سازی شده متعاقبا تحت عملیات نورد گرم و سرد جهت رسیدن به صورت ورقی به ضخامت تقریبی 1.5mm قرار گرفته است. عملیات حرارتی Q-P در شرایط مختلف از نظر دما و زمان بر روی نمونه های تهیه شده از ورق فولادی مزبور انجام شد. مطالعات ریز ساختاری توسط میکروسکوپ نوری و SEM مورد بررسی قرار گرفتند. خواص مکانیکی نمونه ها با استفاده از آزمایش های سختی سنجی و کشش تک محوری استاتیکی مورد مطالعه واقع شد. با کاهش دمای کوئنچ تا یک حد مشخص استحکام افزایش و شکل پذیری کاهش یافت. با افزایش دما و زمان بخشبندی، استحکام کاهش و شکل پذیری افزایش پیدا کرد.

Keywords:

فولاد , عملیات حرارتی , کوئنچ , بخش بندی , میکروآلیاژ , آستنیت باقیمانده