مهدی فلاح - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد تهران
موسی رسولی - استادیار، گروه علوم باغبانی و مهندسی فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر
یاور شرفی - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد تهران
علی ایمانی - دانشیار، بخش تحقیقات باغبانی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج

بادام  (Prunus dulcis L.) یکی از مهم ترین گونه­های جنس پرونوس است که بیشتر رقم ها و نژادگان­های آن خودناسازگار و برخی نیز دگر ناسازگارند. هرچند امروزه رقم های خودسازگار ایجادشده از طریق بهنژادی در دسترس است. بنابراین رقم های خودناسازگار برای گرده­افشانی، تلقیح و تولید نیازمند دانه ­گرده سازگار دیگر رقم ها هستند. در این راستا بررسی سازگاری گرده افشانی سه رقم تونو، شکوفه، سهند و پنج نژادگان امیدبخش انتخابی A1.16، A9.7، A8.39، A10.11،  A230 با استفاده از روش گرده افشانی ­کنترل شده انجام شد. ترکیب های تلاقی­ها بر پایه همپوشانی گلدهی در سه گروه انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که ترکیب تلاقی × A9.7تونو (با 52/60 درصد تشکیل میوه)، A9.7 × A10.11 (با 20/79 درصد تشکیل میوه) و سهند × شکوفه ( با 25/77 درصد تشکیل میوه) بالاترین درصد تشکیل میوه و بیشترین سازگاری در تلاقی­های به کاررفته در گروه­های مختلف را داشتند. همچنین ترکیب­ تلاقی­های × A230تونو (با 45/42 درصد تشکیل میوه) و سهند × تونو (با 52/39 درصد تشکیل میوه) 50 درصد ناسازگاری نشان دادند.

بادام, تشکیل میوه, سازگاری, گرده افشانی کنترل شده, گرده زا