حمید محمدی راد - دکترای تفسیر و علوم قرآن، استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن، دانشکده مراغه

ایجاد و استمرار نظام تکوین بر اساس قانون علیت و سببی می باشد. این از سنن الهی است که هیچ کاری بدون سبب رخ نمی دهد: ابی الله ان یجری الامور الا باسبها . نظام تشریع نیز در عالم اعتبار، از این قانون تبعیت می کند و همه امور زندگی اعم از عبادی، اقتصادی، نظامی، سیاسی، فردی، اجتماعی، و... در گرو اسباب و عوامل خویش می باشند. یکی از این امور، عزت و اقتدار امم از جمله امت اسلامی است که همانند سایر امور تکوینی و تشریعی، در اکتساب و صیانت مبتنی بر عوامل و راهکارهای مناسب می باشد. قرآن کریم برخی از این عوامل را به صورت تمام رخ یا نیم رخ مطرح نموده است که تعدادی از آنها پیش نیاز عزت و اقتدار است، مانند خودباوری، قرآن مداری و دانش افزایی و تعداد دیگر هم نیاز آن هاست مانند وحدت و انسجام ، پایداری، بصیرت، دشمن شناسی و... . به سخن دیگر عزت و اقتدار، هم از جهت حیازت و هم از جهت صیانت، مشروط است. پس امت اسلامی برای تحصیل و استمرار آن، باید شرایطش را احراز و رعایت کنند. در این نوشتار سعی بر این است که عوامل مطرح شده در قرآن، به صورت تحلیلی، بازیابی و بازشناسی شود.

قرآن، راهکار عزت و اقتدار، امت اسلامی، خودباوری، علم افزایی، وحدت و مقاومت، اعتدال