عوامل اجتماعی - اقتصادی و فرهنگی موثر بر توسعه و ترویج آبخوانداری

یکی از معضلات کنونی کشور و بویژه در مناطق گرم و خشک، کمبود منابع آبی سطحی و تقلیل روز افزون آبهای تحت الارضی می باشد. ابعاد این بحران چنان عظیم است که هیچ دولت و یا ملتی به تنهایی نمی تواند بر آن غالب آید، لذا حل این معضل مستلزم همکاری همه جانبه مردم و مسئولین است پخش سیلاب بر آبخوانهای کشور یکی از گزینه های مورد اعتماد در این زمینه است که می تواند اینرابطه دو سویه را تحقق بخشد. به نظر می رسد بروز پاره ای مشکلات در رابطه با پروژه های پخش سیلاب به دلیل نادیده گرفتن مسائل اجتماعی و اقتصادی حاکم بر آن مناطق بوده است. چرا که قبل از آمادگی برای طرح ریزی پروژه های پخش سیلاب باید توجه شود که این پروژه ها در جهت پیشرفت کشاورزی، مرتعدار، دامداری، اشتغال و در نهایت ازدیاد منافع و درآمد اهالی منطقه باشد. در این مقاله سعی شده است تا پاره ای از ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که برنامه های پخش سیلاب با آن مواجهند. منجمله ندیده گرفتن سامان عرفی مراتع عشایر کوچرو و روستاهای حاشیه طرح و در نتیجه بروز مشکلات عدیده بین دامداران و متولیان ایستگاه های آبخوانداری، دیر بازده بودن اینگونه طرح ها از نظر اقتصادی و عدم توجه کافی به وضعیت معیشتی ساکنین منطقه که از شرایط مادی خوبی نیز برخوردار نمی باشند. عدم استفاده بهینه از دانش بومی مردم منطقه که دراین زمینه دارای تجاربی ارزنده و چند هزار ساله می باشند، عدم توجه به ساختارها و باورهای فرهنگی ساکنان منطقه که لحاظ کردن آنها در پیشبرد و حفظ این گونه طرح ها بسیار موثر خواهد بود و … مورد مطالعه قرار گرفته و در نهایت زمینه های لازم برای ترویج و جلب مشارکتهای مردمی بررسی می گردد. این مطالعه به صورت موردی در ایستگاه پخش سیلاب چیخواب دهلران صورت گرفته است.

Keywords:

عوامل اجتماعی و اقتصادی , عوامل فرهنگی , ترویج و مشارکتهای مردمی , آبخوانداری