مجید محمدی - استادیارگروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی

بی شک هیچ کتابی به اندازه قرآن در فرهنگ پیروانش نفوذ نداشته و در جذب دل ها و خاضع ساختن آنها در برابر خود توانا نبوده است، آنچه سبب گسترش روز افزون اسلام در طول اعصار و قرون بوده است تحکم و شمشیر نیست بلکه اسلام با آزادی کامل و شجاعت و صراحت با افکار گوناگون مواجه شده و با همین مواجهه صریح و شجاعانه در دل ها نفوذ کرده است. یکی از مولفه های تاثیر گذار در توسعه فرهنگ اسلامی آزادی عقیده است؛ آزادی عقیده از جمله مباحثی است که در بحث های مربوط به آزادی بیشترین مطلب و بالاترین جایگاه را به خود اختصاص داده است و برخی از نویسندگان و اندیشمندان درباره آزادی مطلق انسان در خصوص داشتن عقیده و بیان آن، داد سخن داده اند و مخصوصا در مورد آزادی عقیده بسیار پای فشرده اند. حال با توجه به آنچه گفته شد باید بینیم دیدگاه اسلام در این زمینه چیست و آزادی عقیده دینی و بیان آن برای انسان در دید اسلام از چه مفهومی برخوردار است آیا از نظرر اسلام، انسان مجاز است هر نوع عقیده مذهبی را برای خود برگزیند و هیچ مسئولیتی دراین خصوص نداشته باشد نوع برخورد حکومت اسلامی با دارندگان و گروندگان به عقاید و مذاهب مختلف چگونه می تواند باشد و سرانجام محدوده آزادی بیان و نشر عقاید چیست این پژوهش تلاش کرده تا با بهره گیری از آموزه های قرآنی به پرسش های مذکور پاسخ گفته و نقش این مولفه را در توسعه فرهنگ قرآنی نشان دهد.

قرآن کریم، توسعه فرهنگ قرآنی، آزادی عقیده، جهاد، اهل کتاب