علی غضنفری - استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم؛ دانشکده علوم و فنون قرائت تهران.
سمیه سرباز

قرآن بر اساس فطرت انسان دستورات دینی را وضع می کند. از آنجا که نخستین اجتماعی که هر انسان ناگزیر وارد آن می شود خانواده است، قرآن در وهله اول ارتباط با خانواده و خویشاوندان را تبیین می کند، تا مقدمه ای برای روابط گسترده اجتماعی ایجاد کند. در قرآن رابطه با خانواده و خویشاوندان، صله رحم نامیده می شود. صله رحم یک رفتار اجتماعی بر اساس عقل و نقل است. در آیات و روایات بسیاری بر اهمیت صله رحم تاکید شده است. صله رحم یکی از واجبات دینی است که در کنار تقوای الهی بدان اشاره شده است. بی شک شکل صله رحم متناسب با عرف و فرهنگ های عرفی بوده و با توجه به دوری و نزدیکی منازل ارحام به هم متفاوت است. ناگفته نماند صله رحم فقط ارتباط سرد و بی روح با خوبشاوندان نیست بلکه صله رحم حمایت عاطفی، مالی، معنوی از خویشان است. در فرهنگ اسلامی صله رحم بر اساس یک برنامه منظم و تدوین شده پیشمی رود. این مقاله یک پژوهش توصیفی کاربردی است که به بررسی آیات و روایات مرتبط با صله رحم و نظر چندی از مفسران می پردازد در این مقاله آثار مثبت صله رحم و آثار منفی قطع رحم مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش ایرن است که رسیدن به جامعه مطلوب مشروط به تحقق عدالت اجتماعی در کنار احسان اجتماعی است و صله رحم یکی از ارکان احسان اجتماعی است.

صله رحم، رحم، فرهنگ، جامعه.