عباس پناهی - عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان

گیلان تنها سرزمینی در ایران می باشد که اسلام پذیری مردم آن در نتیجه تبلیغات علویان و علاقه مردم این سرزمین به تشیع صورت پذیرفته است. از سده ی سوم ه. ق پس از گسترش تسیع زیدی و سایر فرقه های تشیع به شرق و مرکزگیلان، کم کم مردم گیلان با این شاخه از اسلام آشنا گشته و به سرعت پیرو آن شدند به گونه ای که درمدت زمان کوتاهی نشانه های آیین های پیش از اسلام محوشدند. پیش از ورود حضرت جلال الدین اشرف به گونه ای ودیلمان، علویان به صورت پراکنده به این سرزمین وارد شدند، اما مهاجرت ایشان به گیلان سنگ بنای گسترش تثبت تشیع در سرزین گیلان گشت. در نتیجه رسید که مردم گیلان به ویژه حوزه ی شرقی آن به سرعت به تشیع متمایل شده و در جهت تثبیت آن تلاش کردند، زیرا زمانی که علاویان به قدرت رسیدند، با حرارت از آن ها که مبلغ تشیع بودند، حمایت کردند.

جلال الدین اشرف، گیلان، دیلمان، تشیع، علویان