مرضیه شمسی گوشکی - دانش آموخته کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی، پردیس فارابی دانشگاه تهران
مجتبی دولتی - دانشجوی دکتری علوم سیاسی، اندیشه سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران جنوب
فاطمه دولتی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مطالعات زنان و خانواده، دانشگاه آزاد اسلامی، بافت

فرجام شناسی از نگاه اسلام بسیار مهم و اساسی است، نه تنها به خاطر این که خود را آخرین دین آسمانی می داند. بلکه به خاطر اینکه سیر تاریخ را با معنی و انسان را در قبال اعمالش مسئول می داند. شناخت فرجام و عاقبت مستکبرین بخشی از این موضوع است، که ما به صورت مبسوط به آن خواهیم پرداخت. بررسی فرجام و عاقبت مستکبرین، از نگاه قرآن به عنوان کاملترین کتاب الهی که از تحریف مصون مانده است، بسیارمهم و ضروری است. این پژوهش سعی دارد تابه این پرسش پاسخ دهد که، فرجام و عاقبت مستکبرین از منظر قرآن کریم چگونه است در این مقاله سعی شده است با روش توصیفی تحلیلی با تکیه برتفاسیر مختلف به بررسی فرجام و عاقبت مستکبرین در قرآن کریم بپردازد. به نظر می رسد آیات متعددی پیرامون مستکبرین، فرجام و عاقبت آنها وجود دارد. قرآن کریم، شیطان، کافران، مشرکان، یهود و... را از جمله مستکبرین می داند. همچنین به مال و ثروت، قدرت وحکومت و موقعیت سیاسی، فقر فرهنگی و عدم استقلال فکری، توهم برتری در آفرینش و... به عنوان زمینه های پیدایش استکبار توجه نموده و دوری از رحمت الهی، مستوجب خشم خدا و افراد با ایمان قرار گرفتن، مهرخوردن دل مستکبران، ورود به جهنم و حضور جاودانه در آن، دوری از هدایت و ایمان، بسته شدن درب های آسمان بر روی آنها، قرارگرفتن در صف کافران و افراد پست و... از جمله فرجامی و عاقبتی است که در تحلیل نگاه قرآن به مستکبرین به چشم می خورد.

استکبار، مستکبرین، فرجام، قرآن کریم