مسعود اقبالی - استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم (دانشکده علوم قرآنی کرمانشاه)
شهسوار رستمی - کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث
طیبه بابائیان - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث ( دانشکده علوم قرآنی کرمانشاه ۳)
فرشته قادری نصرآبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث (دانشکده علوم قرآنی کرمانشاه ۴)

جریان استکبار و منش پلید برتری خواهی بدون استحقاقش، به عنوان یکی از سپاهیان جنود جهل، همواره درصدد منازعه و انحطاط و انحراف حق از جایگاه حقیقی آن بوده و هست؛ اما ذات اقدس خداوندی با حکمت بالغه خود در مقابل، جنود عقل را گماشته و رهبران الهی راخزان العلم قرار داد که تا همیشه تاریخ برای راهوران مسیر حق مصباح الدجی و سفینه النجاه باشند. و انسان های حقیقت جو را به سلامت به ایصال مطلوب برسانند. این مقاله کنکاشی است که علت و تاثیر مناظرات علمی وفقهی امام صادق (ع) در تضعیف استکبار زمان ایشان را بررسی می کند. پس از بررسی مشخص شد که حضرت با توجه به شرایط خاص زمان خود در کنار سایر ابعاد مبارزاتشان، علمدار یک قیام علمی-فرهنگی علیه استکبار زمان بوده و با پرده برداری از علوم بدیع و با پاسخگویی دقیق و عالمانه به سوالات علمی وفقهی مسلمانان و دانشمندان ملل و ادیان مختلف، ثابت کرد که جریان غاصب و طاغی حاکم، با توجه به شئون خلافت در اسلام مشروعیت و صلاحیت اداره جامعه اسلامی را ندارند. همچنین با توجه به منطبق بودن زبان علم بر فطرت انسان و تاثیر علم در غلبه و سلطه استکبار، همه معصومین (ع) و با اخص امام صادق (ع) به شیوه مذکور توجه ویژه ای داشتند؛ و نیز امام (ع) با پرورش شاگردانی برجسته و ایجاد تشکیلاتی سازماندهی شده، فروپاشی پایه های حکومت مستکبر را پی ریزی نمودند.

استکبار، سیره علمی، امام صادق (ع)، تشکیلات، تربیت شاگرد