محمدعلی نظری - عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان خراسان شمالی
سیده فاطمه هاشمی - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان بجنورد پردیس امام صادق (ع)

استکبار از ماده کبر به معنی خودبزرگ پنداری و خودداری از پذیرفتن حق از روی دشمنی و کبر است. از منظر قرآن استکبار ستیزی یک اصل همیشگی و یک تکلیف الهی است. پیامبر اکرم (ص) در دوران حیات خود پیوسته در حال مبارزه با مستکبرین بود. پس از ایشان، امامان (ع) نیز هریک به تناسب شرایط عصر و دوره ای که در آن زندگی می کردند به استکبار ستیزی پرداختند. دوران امام سجاد (ع) و سال های پس از شهادت امام حسین (ع)، به دلیل اختناق و ظلم و ستمی که بر اجتماع حاکم بود از ویژگی خاصی برخوردار بود. در این دوران، امام سجاد (ع) نمی توانست به راحتی باشیعیان در تماس باشد لذا مبارزات و تربیت یاران و حرکت سیاسی خود را با روش خاص زمان خود پیش برد. صحیفه سجادیه گرچه در قالب دعا بیان شده اما مملو از آموزه های دینی از جمله استکبارستیزی است. در این نوشتار به تحقیق درباره چگونگی استکبارستیزی امام سجاد در قالب دعا پرداخته می شود. از برخی دعاهای صحیفه سجادیه به روشنی استکبارستیزی و مبارزه با مستکبران و ارائه روش های مبارزه به چشم می خورد. در تحقیق حاضر تلاش می شود با مراجعه به ادعیه صحیفه سجادیه اینروش ها استخراج گردد.

امام سجاد (ع)، صحیفه سجادیه، استکبارستیزی، مستکبرین