نوروز امینی - استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
فاطمه فیرورقی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن مجید،آ.غ، دانشکده علوم قرآنی خوی،
زهره محمدصلاحی - دانشجوی کارشناسی علوم قرآن و حدیث، آ.غ، دانشکده علوم قرآنی خوی
مریم شری زاده - دانشجوی کارشناسی علوم قرآن و حدیث، آ.غ، دانشکده علوم قرآنی خوی

استکبار و در مقابل آن استکبارستیزی دو جبهه در مقابل هم با ویژگی ها، مبانی انسان شناسی، اصول و روش های خاص خود هستند. این دو جبهه در طول تاریخ جلوه ها، نمودها و مصادیق گوناگونی را شامل شده اند. با این حال پرسش این است که آیا می توان استکبار و استکبارستیزی را در قالب دو خط و دو جریان دامنه دار و مداوم در طول تاریخ به تصویر کشید آیا همه مستکبران تاریخ از ویژگی های ثابتی برخوردار بودند و آیا استکبارستیزان تاریخ همواره از اصول ثابت و واحدی پیروی کرده اند این پژوهش پاسخ پرسش های یادشده را قرآن و متون دینی جستجو می کند. مطالعه تبارشناسانه استکبار و استکبارستیزی بر پایه تحلیل استنطاقی آیات قرآن کریم و دعای ندبه و زیارت عاشورا به عنوان نمونه هایی استوار از متون روایی ترسیم کننده خط استکبار و استکبارستیزی نشان می دهد خط استکبار که با شیطان آغاز می شود، در ادامه در قالب شجره ملعونه بنی امیه تداوم می یابد و در پایان تاریخ در مقابل جریان مهدویت که تداوم دهنده خط استکبارستیزی آغاز شده توسط پیامبران اولواالعزم است، قرار می گیرد.

تبارشناسی استکبار، استکبارستیزی، دعای ندبه، زیارت عاشورا، فهم الحدیث