آسیه ذبیح نیا عمران - دانشیار دانشگاه پیام نور
احمد طحانی - دانشجوی دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی
ناهید دهقان - کارشناس ارشد دانشگاه پیام نور

استکبارستیزی به معنای مقابله و مبارزه با کسانی که روحیه استکباری دارند، در قرآن کریم سفارش شده و راهکارهای آن نیز بیان گردیده است. در شعر علامه اقبال لاهوری، که سرشار از مفاهیم قرآنی و دینی است، استکبار ستیزی نیز جایگاه ویژه ای دارد. علامه اقبال ابتدا می خواهد ارزش والای انسان را به او بشناساند و بعد از مرحله خودشناسی، وی را به مبارزه با استعمار و استکبار دعوت کند. محورهایی که در شعر علامه اقبال لاهوری درباره استبکار ستیزی وجود دارد، برگرفته است مفاهیم قرآنی استکبارستیزی است. این محورها را می توان حول محورهای خودشناسی، توحید و خداباوری، وحدت و یکپارچگی، شناخت شیطان و مبارزه با او، و بالاخره پرهیز از نا امیدی و ترس مورد بررسی قرار داد. در این مقاله که به شیوه توصیفی تحلیلی و با مراجعه به منابع کتابخانه ای نگاشته شده است، استکبار ستیزی در شعر اقبال لاهوری با تکیه بر مفاهیم و آموزه های قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته است.

قرآن کریم، اقبال لاهوری، استبکار، استکبار ستیزی