تاثیر نور بر نحوه ادراک حسی و رفتار انسانی،سلامت روان در فضای معماری محیط های مسکونی

نور چه به صورت طبیعی و چه به صورت مصنوعی از ملزومات اصلی برای تجربه کردن محیط است و هم چنین وسیله ای است برای شناخت رنگ، فضا و حجم.نور روز )خورشید(، ریشه در فرهنگ، مذهب، رسوم وحتی عادات انسان داشته و امروزه اثبات گردیده که در اصلاح فیزیک و رفتار نیز توانسته نقش ایفا نماید.الفاظی مانندتاریکی، کم نوری و پرنوری گویای واکنشی است که انسان ها متاثر ار وجود این پدیده که قرن ها زندگی آن ها را تحت تغییراتی قرار داده از خود نشان می دهند. تا حدود 200 سال پیش خورشید با عنوان ›عالم تاب ›، غلبه بر زندگی بشری داشت. با طلوع آن زندگی آغاز می گشت و با غروب آن از حرکت باز می ایستاد. معابد برای پرستش آن و براساس آن ساخته می شد. تاریکی ناپسند و نور پرستیدنی بود. شهرها با توجه به آن بنا می گردیدند، انسان تابعی از نور بود و باید باور داشت که همچنان تابعی از نور است با این تفاوت که انسان توانسته آن را تسخیر کند به خواست خود آن را کم یا زیاد کند، رنگ آن را تغییر دهد، سایه های ناخواسته را حذف و یا سایه هایی جدید ایجاد کند و در نهایت با آن جلوه های هنری بسازد که ریشه در فرهنگ خاص خود را دارد.در ایران، توجه به روشنایی مصنوعی از بدو ورود اولین ژنراتور آغاز گردید. عمارت شاهی و خیابان ها، نخست پرنور گردید و سپس خانه ها و خیابان های عمومی از این نعمت برخوردار گشت.نحوه استفاده از نور در طی دوران توسط معماران مختلف از مصریان باستان با آفتاب سوزان و تالارهای پرابهت خنک و تاریکشان گرفته تا ساختمان های چوبی مدور قطبی و رنگارنگ سوئد و نروژ که خاص اقلیم کم آفتاب بنا گردیده است، همواره از جذابیت خاصی برخورداربوده است.احساسات،کنش ها،دریافت و همچنین تندرستی انسان از نور و روشنایی تاثیر می گیرد که امروزه در طراحی فضای معماری به این مقوله به طور خاص توجه نمی شود .و معماری با بهره گیری ا ز نور به عنوان عنصری بنیادی می تواند خالق حال وهوایی باشد و عواطفی را بر انگیزد،نور عنصری است که در نقل و انتقال عوامل محیطی و فضای پیرامونی انسان از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.کم و زیاد شدن نور بر انسان تاثیر می گذارد وعدم طراحی نور مناسب باعث اختلالات عصبی و روانی در افراد می شود،استفاده از نتایج و مطالعات و بررسی های انجام شده در این زمینه و متون برجای مانده از اندیشمندان تاثیرات مختلف نور بر جسم وروان انسان و ادراکات حسی آن در فضای معماری می باشد و ضمنا برخی روش های مختلف استفاده از نورروز هم معرفی می گردد.در این مقاله سعی شده است تا در حد وسع، تاثیر نور در معماری داخلی توامان باگذر زمان مورد بحث و بررسی قرار گیرد

Keywords:

نورطبیعی , ادراک حسی , فضاهای مسکونی , کیفیت نور طبیعی , سلامت رفتار انسان , معماری داخلی وخارجی