ناهید تابع بردبار - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد لارستان
علی بامداد - دکتری معماری، گرایش مرمت ابنیه تاریخی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی

واژه الگو امروزه کاربرد وسیعی در زبان فارسی داشته و حوزه های مختلف علوم هر یک به فراخور حال و نیاز، تعابیر و تعاریف خود را از الگو دارند. توجه به مفهوم الگو و مفاهیم مرتبط با آن به عنوان یکی از اصلی ترین اهداف معماران بیان شده است. مفهوم کهن الگویی در معماری به ایجاد فضایی با کیفیت مطلوب و از راه های رسیدن به یک معماری متعالی و متنوع است. بازآفرینی شهری یعنی تولید فضایی جدید منطبق بر شرایط تازه و ویژگی های نو؛ که در این رویکرد توجه به حفظ ارزشهای فرهنگی و حفظ ثروتهای بومی و تاریخی مورد تاکید است. محله سنگ سیاه یکی از محلات قدیمی شهر شیراز است که دارای مکانهای با ارزش تاریخی است.این پژوهش به بازشناسی الگوهای طراحی مسکونی در بافت تاریخی شیراز پرداخته و نسبت به بازخوانی مضامین نهفته در آن اقدام شده است. در راستای این هدف با تکیه بر اسناد کتابخانه ای و میدانی با شیوه نمونه گیری ساده و در دسترس در قالب پرسشنامه و مصاحبه صورت گرفته است؛ تجزیه و تحلیل جامعه آماری درنرم افزارهای آماری spss و excel بررسی شده است. نتایج پژوهش گویای این است که کهن الگو در صدد تقلید از گذشته نیست، نیرویی است که از درون متولد میشود. بهره گیری مفهومی از عناصر تاریخی خانه های شیراز، بازشناسی الگوها و هویت در بافت تاریخی میتواند به بازآفرینی حیات شهری برای خلق فضاهای شهری جدید در بافت تاریخی محله سنگ سیاه شیراز کمک کند و تجربیات گذشتگان را در قالب آثار متنوع معماری نمایان سازد.

الگو، هویت، بازآفرینی شهری، طراحی مسکونی، محله سنگ سیاه شیراز.