بررسی اثراکوسیستمهای مختلف طبیعی وزراعی و پیش تیمارهای مختلف برشاخصهای فیزیولوژیک جوانه زنی بذورمریم گلی کبیر(Salvia sclarea)

به منظور بررسی شاخصهای فیزیولوژیک جوانه زنی بذر در گیاه مریم گلی کبیر، دو آزمایش جداگانه در آزمایشگاه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان انجام شد. در آزمایش اول اثر اکوسیستم-های مختلف طبیعی و زراعی بر شاخصهای فیزیولوژی جوانه زنی بذور مریم گلی کبیر بررسی شد. بدین منظور بذرهای مریم گلی کبیر از دو رویشگاه عمده آن در استان سمنان(پشتکوه و رودبارک) و همچنین از دو مزرعه تحقیقاتی در دو اکوسیستم زراعی خشک و نیمه خشک (سمنان و فولاد محله) برداشت شد. بذرها با محلول هیپوکلریت سدیم سه درصد به مدت 30 ثانیه ضدعفونی و پس از شستشو با آب مقطر، بیست و پنج بذر داخل پتری دیشهایی که کف آنها با کاغذ واتمن پوشانده شده بود، چیده شد. پتریدیشها به مدت 14 روز در ژرمیناتور با دمای 24±2 درجه سانتیگراد در رطوبت نسبی 60 درصد و شرایط تاریکی قرار داده شد. تیمارها شامل بذور چهار اکوسیستم مختلف بودند که در سه تکرار و 4 مشاهده در هر تکرار کشت شدند. آزمایش دوم بررسی اثر پیش تیمارهای مختلف بر شاخصهای فیزیولوژی جوانه زنی بذر بود. پیش تیمارها شامل: -1 یک سال انبارداری در دمای 15 درجه و رطوبت 10 درصد -2 تیمار بذر تازه برداشت شده با محلول نیترات پتاسیم 50 میلی مولار -3 تیمار گرمایی بذر تازه برداشت شده با دمای 40 درجه سانتیگراد در آون به مدت 24 ساعت و -4 تیمار شاهد(بذر تازه برداشت شده فاقد تیمار) بودند. بذور مطابق با پروتکل آزمایش اول در پتری دیش کشت و در ژرمیناتور قرار گرفتند. طرح آماری مورد استفاده در آزمایشات فوق طرحهای کاملا تصادفی با سه تکرار بود. مقایسه میانگینها نیز با استفاده از آزمون چند دامنهای دانکن انجام شد. در آزمایش اول با توجه به نتایج مقایسه میانگینها، اکوسیستم زراعی (سرد وخشک ) با درصد جوانه زنی 98/7 و سرعت جوانه زنی 8/7 جوانه در روز نسبت به دیگر اکوسیستمها افزایش چشمگیری را نشان داد و در سطح آماری بالاتری قرار گرفت. نتایج آزمایش دوم نشان داد که بیشترین درصد جوانه زنی با 97/33 درصد، سرعت تجمعی جوانه زنی با 6/19 جوانه در روز و شاخص بنیه بذر با 8687، متعلق به پیش تیمار گرمایی بود و کمترین درصد جوانه زنی با 44 درصد و شاخص بنیه بذر با 2807 متعلق به بذور برداشت شده در همان سال (بذور شاهد) بود.

Keywords:

مریم گلی کبیر , جوانه زنی , شاخص بنیه بذر , پیش تیمار