محدثه علی پورطولازدهی - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی

جاسوسی در زمره جرائمی است که جایگاه ویژه ای را در تمامی تقسیم بندی های ارائه شده در زمینه جرایم علیه امنیت به خود اختصاص داده است. وقتی سخنی از جاسوسی به میان می آید,ذهن عامه ی مردم که اطلاعات کمی از جزئیات این جرم دارند بیشتر متوجه شبکه ها وسازمان های جاسوسی معروف کشورهای مختلف می شود. با این حال نباید تصور کرد که جاسوسی درسطح دنیا محدود به این سازمان ها می شود بلکه این جرم درکشورهای مختلف توسط افراد و سازمان های گوناگون ارتکاب می یابد و دردهه ی هشتاد میلادی به دلیل رشد ارتکاب این جرم دراین دهه آن را دهه ی جاسوسی نامیده اند. با تصویب قانون جرائم رایانه در سال 1388 مفاهیم و جرائم تازهای در حقوق کیفری ایران خلق شد که هر یک نیازمند بررسیهای دقیق و کارشناسانه میباشد. در این میان جرم جاسوسی اگر چه یکی از جرائم قدیمی و کلاسیک حقوق جزا بشمار میرود ولی در پرتو پیشرفتهای فن آوری نحوه ارتکاب آن دستخوش تغییراتی میشود که در قانون جرائم رایانه ای تحت عنوان جاسوسی رایانه ای جرم انگاری شده است.به گفته برخی از نویسندگان این دو جرم تفاوتی با یکدیگر نداشته و فقط با استفاده از رایانه ابزار جاسوسی متفاوت شده است و جاسوسی سنتی از جاسوسی رایانهای متفاوت نمی باشد اما نظر به اینکه جرم جاسوسی سنتی و در فضای حقیقی صورت می گیرد و جاسوسی رایانه ای در فضای مجازی محقق میشود و میتوان به این نتیجه رسید که این ها دو جرم متفاوتند البته این تفاوت را قانونگذار در مواردی از ق.م.ا و قانون جرائم رایانه ای مورد توجه قرار داده در ضمن اگر قانونگذار هم قائل به تفاوتی نبود پس جرم انگاری تحت عنوان جاسوسی رایانهای کاری بیهوده به نظر می آمد.

جاسوسی کلاسیک، فضای سایبری، داده های سری، جرم علیه امنیت،خیانت به کشور.