یوسف رستمی - کارشناس ارشد برنامه ریزی درسی دانشگاه آزاد اسلامی (واحد علوم و تحقیقات)
رضا نوروززاده - دانشیار برنامه ریزی درسی وزارت علوم و تحقیقات
محمد آرمند - دانشیار برنامه ریزی درسی دانشگاه سمت

پژوهش حاضر، با هدف بررسی رابطه برنامه درسی اجراشده و تجربه شده درس ریاضی پایه نهم در زمینه توانایی حل مساله با توجه به سطوح شناختی بلوم به منظور ارائه راهبردهایی جهت بهبود برنامه درسی و آموزش ریاضی در دوره متوسطه اول انجام شده است. این پژوهش به روش تحقیق کمی انجام گرفت و جامعه آماری آن دربرگیرنده تمامی دانش آموزان پسر پایه نهم به تعداد 3668 نفر و معلمین ریاضی پایه نهم منطقه 16 شهر تهران به تعداد 54 نفر بوده است. حجم نمونه پژوهش، با توجه به جدول مورگان 240 دانش آموز و 9 معلم بوده که دانش آموزان به صورت نمونه گیری خوشه ای تصادفی، گزینش شدهاند و براساس حجم نمونه دانش آموزان، تعداد 9 معلم در نظر گرفته شد. ابزار پژوهش شامل چک لیست مشاهده تدریس دبیران شامل 28 گویه، پرسش نامه محقق ساخته شامل 25 گویه، آزمون پیشرفت تحصیلی شامل 10 سوال بوده است. پایایی پرسش نامه بر اساس آزمون کرانباخ 0,84 محاسبه گردید و جهت پایایی آزمون پیشرفت تحصیلی از روش دو نیمه کردن مقدار 0,89 بدست آمده است، همچنین روایی چک لیست مشاهده نیز بر اساس نظرات اساتید راهنما و مشاور و بازسازی واقعیت مورد تایید قرار گرفته است. جهت تحلیل داده ها از آمار توصیفی شامل میانگین، درصد فراوانی، انحراف معیار و آمار استنباطی شامل آزمونهای تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون t تک متغیره، فریدمن و کروسکال والیس استفاده شده است. یافته های پژوهش نشانگر این است که برنامه درسی حل مساله اجراشده با برنامه درسی تجربه-شده فاصله زیادی داشته، دانش آموزان فرصت لازم و کافی را برای یادگرفتن راهبردهای حل مساله و تکنیکهای حل مساله در اختیار نداشته، همچنین معلمان نیز مهارت کافی برای آموزش حل مساله را نداشته اند.

برنامه درسی، حل مساله، سطوح شناختی بلوم، درس ریاضی