محمد جانی پور - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق (ع)
رضا سعادت نیا - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

مطالعه تاریخ بیانگر آن است که هر تمدنی، از رهگذر تلاش و حرکت انسان هایی به وجود آمده که نسبت به قوانین حاکم بر نظام هستی، آگاهی داشته و در شرایط مختلف توانسته اند، بهترین استفاده از این سنن و قوانین را داشته باشند، ازآنجا که نظام هستی بر مبنای سنن و قوانینی حرکت می کند که نظام مند، ثابت و لایتغیر بوده و امکان انطباق و الگوگیری دارند، لذا امکان آینده نگری برنامه ریزی براساس آن ها نیز وجود دارد. حرکت انسان ها و جوامع در بستر تاریخ و تمدن سازی نیز بر مبنای همین قوانین ثابت بوده که برای همه انواع انسان ها، با هر نوع گرایش و ملکی قابل اجرا و تحقق است. براین اساس آنچه درخصوص مساله تحقق وظهور تمدن نوین اسلامی حائز اهمیت است، اول، شناسایی مهم ترین عوامل زمینه ساز چنین تمدنی و سپس آسیب شناسی این عوامل به منظور استفاده صحیح و کامل و موثر از آن ها می باشد. لذا در این پژوهش تلاش شده تا با استفاده از آموزه های قرآن کریم و روایات اسلامی ،ابتدا این عوامل زمینه ساز تمدنی شناسایی شده و سپس به آسیب شناسی آن ها پراخته و با ذکر مثال های کاربردی از مسائل اجتماعی، اهمیت این آسیب شناسی پیش از حرکت به سمت تمدن سازی را تبیین نماییم.

تمدن، سنن الهی، بصیرت، جهل، آسیب شناسی