مهدی اکبرنژاد - دانشیار دانشگاه ایلام
نرگس شکربیگی - دانشجوی دکتری علوم قران و حدیث/ مدرس گروه الهیات دانشگاه پیام نور

تمدن و فرهنگ هر جامعه میراث گرانبهایی است که با گذشت از فراز و نشیب های مختلف در طول تاریخ برای افراد آن جامعه به یادگار باقیمانده است اما همواره باید توجه نمود که عوامل متعددی این روند تاریخی راتهدید می نمایید و با بررسی وشناخت این آفات می توان، حیات اجتماعی و تمدنی خویش را حفظ نمود، تحجر است، تحجر و قشری گری یکی از عوامل مخرب تمدن و آسیب های فکری و اندیشه انسان ها در طول تاریخ است که منجر به سقوط و انحطاط فکری بسیاری از افراد و جوامع گردیده است. شناخت ابعاد گوناگون تحجر وتاثیر آن بر تمدن اسلامی می تواند ما را از مواجه با آثار مخرب آن مصون دارد و کمک شایانی به حفظ تمدن اصیل اسلامی نماید. با بررسی و دقت در آیات قرآن کریم و احادیث معصومین (ع) می توان ویژگی ها، علل و عواملی متعددی را برای متحجرین در نظر گرفت که مهم ترین آنان عبارتند از: مادی گرایی و ثروت اندوزی، تبعیت از هوای نفس، تکبر، لجاجت و بی منطقی، جهل ونادانی، تقلید و پیروی کورکورانه و.. می باشد. این گونه رفتارها در جامعه دارای پیامدها و آثار منفی، مانند: تفسیرهای نابجا از دین، دین گریزی، تفرقه و جدایی و... خواهد بود. پژوهش حاضر می کوشد تا با روشی تحلیلی توصیفی و با استفاده از شیوه اسنادی و دقت در آیات و روایات معصومین (ع) به بررسی موضوع تحجر، قشری نگری و آسیب ها و خطراتی که برای تمدن اسلامی در پی دارد، بپردازد.

تحجر، قشری گری، تمدن اسلامی، آسیب شناسی، قرآن، حدیث