عباس تقویان - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)
خدیجه نقیئی - کارشناس ارشد رشته فلسفه و حکمت اسلامی

آدمی همواره دغدغه عاقبت و سرنوشت خود را داشته و دارد. انسان که از او در روایات با عنوان عالم صغیر یاد شده عرصه تقابل دو نیروی قدرتمند عقل و نفس است. بر همین وزان عالم کبیر یعنی جهان ماده نیز عرصه تقابل دو جریان قدرتمند حق و باطل است هریک از این دو جریان اتباع و پیروانی دارد که در طول تاریخ همواره با یکدیگر درگیر بوده اند. این درگیری ها گاه به حاکمیت اهل حق و گاه به غلبه ظاهری و مقطعی باطل انجامیده و به دنبال کنش و واکنش های این دو جریان در بستر تاریخ تمدن هایی طلوع یا افول نموده اند. در متون اسلامی اعم از قرآن و سنت، آیات و روایات متعددی درباره تمدن های شکل گرفته در بستر تاریخ سخن به میان آمده است. با توجه به وحدت ذاتی و همسویی مولفه های تمدن توحیدی بر آن شدیم تا با مقایسه سه تمدن خیره کننده مطرح در قرآن کریم یعنی ملک داوود، سلیمان وذوالقرنین و تطبیق آن با ملک مهدوی که در آخر الزمان شکل خواهد گرفت به اهم مولفه های تمدن مهدوی اشاره کنیم. بر این اساس در بخش نخست این پژوهش آیات مربوط به سه دوره تمدنی مذکور به اختصار مورد باز پژوهی قرار گرفته است در بخ ش دوم هم با استفاده از مولفه های استخراج شده قرآنی و نیز مراجعه به اخبار و روایات مولفه ها ومحورهای اصلی تمدن مهدوی مورد شناسایی قرار گرفته است.

تمدن مهدوی، حق و باطل، حکومت صالحان، آینده پژوهی، مهدویت، آخرالزمان