مسعود صفری علی اکبری - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، ایران
حجت الله صادقی - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

گردشگری در حال تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی است. بسیاری از سیاست­گذاران توسعه نیز از صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می­کنند. با توجه به همین نقش و جایگاه، گردشگری یک مکان نه تنها می­تواند در توسعه آن مکان موثر باشد، بلکه روند توسعه برخی شاخص ها در محیط پیرامون خود را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. شهر ایذه به عنوان یکی از شهرهای تاریخی که قدمت جاذبه­های تاریخی آن به دوره عیلامی مربوط می­شود، از نظر گردشگری دارای جایگاه خاصی است و این جایگاه در وضعیت روستاهای پیرامون آن نیز به صورت عینی و ذهنی تاثیرگذار بوده است. هدف این تحقیق بررسی نقش گردشگری در تحولات سکونتگاه های روستایی پیرامون است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه است. حجم نمونه 323 نفر محاسبه و پرسشگری در 7 روستای پیرامون شهر ایذه که ارتباط زیادی از نظر گردشگری با آن دارند، انجام شده است.  نتایج آزمون تی تک نمونه ای در سطح معناداری کمتر از 05/0 از نقش گردشگری شهر ایذه در چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی بر روستاهای پیرامون اشاره دارد. بیشترین نقش گردشگری مربوط به مولفه اقتصادی با میانگین 80/3 است. میزان تبیین کننده مدل ساختاری برای مولفه اقتصادی برابر با 59/0، مولفه اجتماعی برابر با 38/0، مولفه کالبدی برابر با 45/0 و مولفه زیست محیطی برابر با 33/0 است. این مقادیر نشان داد که شاخص های مدل، توان تبیین نقش گردشگری را داشته و به تاثیر شهر ایذه بر روستاهای پیرامون اشاره دارد. همچنین اینکه تفاوت معناداری میان روستاها از نظر مولفه اقتصادی وجود دارد.  

گردشگری, روستاهای پیرامون, شهر ایذه