محمد زواری قینرجه - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر

برای سکونت و زندگی، شهر خانه ای است بزرگ و همان گونه که خانه باید از صفات و مزایایی برخوردار باشد تا سکونت و زندگی را مطلوب و آسایش بخش سازد، شهر نیز باید دارای کیفیات و ویژگی هایی برای تامین آسایش و راحتی باشد و نیز مانند خانه محیطی گرم و صمیمی و دلپذیر داشته باشد تا زندگی را مطلوب سازد؛ سیمای شهری در تعریف شخصیت عملکردی فضاها نقش مهمی ایفا می کند و در چگونگی روحیه شهر و مردم بسیار موثر است. منظور از منظر شهر(یا منظر شهری) عبارت است از تمام آن چه در سطوح افقی و عمودی شهر دیده می شود و در مرحله نخست درک محیط شهری و بدون هیچ گونه واکنش ذهنی و به عبارت دیگر همچون عکسبرداری صرف ذهن می باشد. حال آن که در مرحله دوم(که البته همزمان و غیر قابل تفکیک از مرحله اول می باشد) تصویر نقش بسته از محیط شهری در ذهن، با احساسات و عواطف و افکاری ناشی از مشاهده قرین می شود که به این مرحله عنوان تصور ذهنی شهر(City Image) داده شده است. در نامگذاری تجربه عینی و ذهنی فضاهای شهری اصطلاحات دیگری نیز وجود دارد. بعضی از متخصصان به صرف مشاهده آنچه در شهر به چشم می آید عنوان منظر عینی شهر داده و مرحله تصور ذهنی را به دو بخش شامل منظر ذهنی شهر و منظر ذهنی- ارزیابانه شهر تقسیم می کنند. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر نقش طراحی شهری در هویت سازی شهروندان با تاکید بر سیما و منظر شهری با روش تحقیق تحقیق توصیفی– تحلیلی و از نو ع مطالعات موردی در منطقه شش تهران می باشد و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی از طریق مشاهده و استفاده از پرسشنامه می باشد. ابتدا ادبیات موضوع مطرح و سپس به اهمیت نشانه ها و نمادهای شهری و نقش آن در ساماندهی فضا و سیمای این منطقه و نیاز شهروندان پرداخته شد. نتیجه پژوهش نشان می دهد که نشانه ها و نمادهای شهری نقش بسزایی در ساماندهی فضایی و هویت بخشی به شهرها دارد.

فضا، فضاهای شهری، کیفیت فضاهای شهری، مبلمان شهری