مریم حیدری - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری
علیرضا عباسی - گروه امور فرهنگی دانشگاه علمی کاربردی
نازنین زهرا والی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری
سیروس رامش - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

تجربه نشان داده است که برنامه های از قبل پیش بینی شده و پروسه های آزمایش شده برای مقابله با چنین اتفاقاتی می تواند به طور قابل توجهی در جلوگیری از تلفات جانی و کاهش خسارت به اموال و صنایع و محیط زیست موثر باشد. بر همین اساس استفاده از سیستم هایی نظیر سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS در شناسایی نقاط بحران می تواند بسیار موثر باشد. GIS یک سیستم نرم افزاری اطلاعاتی است که می تواند به کمک نقشه های دیجیتالی و جداول اطلاعات را جهت برنامه ریزی و تصمیم گیری آنالیز کرده و نمایش دهد. کاربرد GIS عموما شامل ذخیره سازی و تجزیه و تحلیل جامع اطلاعات بر پایه اطلاعات مکانی می باشد . ایستگاه های آتش نشانی به عنوان مکانی جهت استقرار تاسیسات و تجهیزات امداد و نجات، از جمله مراکز مهم و حیاتی خدمات رسانی در شهرها هستند که نقش مهمی در تامین ایمنی و آسایش شهروندان و توسعه اقتصادی شهرها ایفا می نمایند. در شهر اسلامشهر عوامل متعددی بر رشد آمار و حوادث شهر تاثیرگذار می باشند. تراکم جمعیت، بافت شهری نامتناسب و بافت قدیمی شهر و عدم وجود معابر مناسب، تراکم کاربری مسکونی، عدم تجانس کاربریها، عدم وجود برنامه های شهری مناسب، ساخت و سازهای غیر اصولی و استفاده از مصالح غیر مقاوم در برابر حریق و ... شهر اسلامشهر را در مقابل آتش و حوادث شهری به شهری آسیب پذیری تبدیل نموده است. سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) به عنوان علم مدیریت اطلاعات مکانی به همراه روش های تصمیم گیری چند معیاره(MCDM) قادر است ابزارهای مناسبی جهت رفع مشکلات و پیچیدگی های تعیین مکان بهینه را در اختیار تصمیم گیران طراحی فضاهای شهری قرار دهند تا با توجه به آن به افزایش کیفیت محیط شهری و رضایت شهروندان اقدام نمایند. هدف این مقاله بیان ضرورت مکان یابی بهینه ایستگاه های آتش نشانی و ارائه الگویی مناسب جهت این امر می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی– تحلیلی می باشد. نتیجه مکان یابی بهینه برای ایستگاه های آتش نشانی، جلوگیری از هدر رفتن هزینه های اضافی و تضمین کارایی بهینه ایستگاه ها در تقابل با سیستم شهری خواهد بود که در این تحقیق می کوشیم، به این مقوله و ضرورت های آن بپردازیم. به کمک روش پیشنهادی این پژوهش، متولیان امر می توانند علاوه بر ارزیابی و تحلیل جانمایی وضع موجود مراکز آتشنشانی این شهر شهر، از طریق بهینه سازی جانمایی این مراکز، قابلیت های مراحل پیشگیری و آمادگی مدیریت بحران را بطور چشمگیری بهبود بخشند

مکان یابی، ایستگاه آتش نشانی، سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)، اسلامشهر