کیوان بابائی - دانشگاه ارومیه
مهدی تاجبخش - دانشگاه ارومیه
عادل سی و سه مرده - دانشگاه کردستان

به­منظور بررسی اثرات پرایمینگ بذر و مدت زمان ماندگاری بر روی خصوصیات جوانه زنی و عملکرد ذرت، دو مطالعه جداگانه در شرایط آزمایشگاه و مزرعه انجام شد. آزمایش اول، تاثیر شش تیمار پرایمینگ (پرایمینگ با آب معمولی، هومیوپاتی اوره، سولفات روی، آب مغناطیسی، آمینول فورته و بذرهای پرایم­نشده) و شش مدت زمان ماندگاری بذر (بدون ماندگاری، ماندگاری به مدت یک، دو، سه، چهار و پنج هفته) بر خصوصیات جوانه زنی ذرت سینگل کراس 260 (هیبرید فجر) در سال 1392 در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش دوم، اثر پرایمینگ بر عملکرد هیبرید فجر طی سال های 1392 لغایت 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش مدت زمان ماندگاری شاخص های جوانه زنی نظیر درصد و سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه گیاهچه به طور معنی­داری کاهش یافت. میزان کاهش این صفات بعد از شش هفته ماندگاری به­ترتیب حدود 20، 24 و 77 درصد نسبت به تیمار بدون ماندگاری بود. از طرف دیگر تیمارهای پرایمینگ تاثیری بر درصد جوانه زنی نداشتند، ولی در مقابل تیمارهای پرایمینگ آب معمولی، هومیوپاتی اوره، سولفات روی و آب مغناطیسی به­طور معنی داری باعث افزایش سرعت جوانه زنی، طول گیاهچه به­ترتیب به میزان 14 و 155 درصد شدند. همچنین نتایج آزمایش مزرعه ای بیانگر تاثیر تیمارهای پرایمینگ فوق بر عملکرد در تمامی سال های مورد بررسی بود. میزان افزایش عملکرد دانه در تیمارهای پرایمینگ نسبت به تیمار شاهد حدود 12 درصد بود. بر اساس نتایج حاصله، پرایمینگ بذر نسبت به عدم پرایمینگ دارای برتری است که در این میان تیمار آب معمولی دارای بیشترین تاثیر بود. همچنین پس از پرایمینگ بذور هر چه سریع­تر بایستی نسبت به کاشت اقدام شود.

آمینول فورته, سولفات روی, سرعت جوانه زنی, شاخص بنیه گیاهچه, عملکرد