ارائه شاخص های تاب آوری اجتماعی زیرساخت های حیاتی در برابر تهدیدات اجتماعی

تاب آوری حوزه ای جدید اما به سرعت رو به رشد مطالعات در دامنه های اقتصادی، اجتماعی، فنی، زیست محیطی و اکولوژیک می باشد، که برای حفاظت از زیرساختهای حیاتی در دستور کار محققین قرار گرفت. از مهمترین و شاید بتوان گفت نخستین دامنه برگشت پذیری مربوط به حوزه اجتماعی میباشد. با توجه به طیف تهدیدات ناظر بر زیرساختهای حیاتی کشور شامل انواع تهدیدات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، نظامی و تکنولوژیکی میباشد، متخصصان حوزه دفاعی سعی نموده اند از جنبه های مختلف تهدیدات اقدام به شناسایی راهکارهای مقابلهای نمایند. حلقه مفقوده در این بررسی ها، تهدیدات اجتماعی میباشد. لذا هدف اصلی این تحقیق دستیابی به شاخصهای تاب آوری اجتماعی در برابر تهدیدات اجتماعی برای حفاظت از زیرساختهای حیاتی میباشد. در این مقاله با توجه به نگاه جامع توسعه پایدار، به بررسی و تحلیل شاخص های تاب آوری در دامنه تهدیدات متصور از منظر پدافند غیرعامل بر زیرسختهای حیاتی پرداخته و تهدیدات کشور در قالب تهدیدات اجتماعی مورد توجه قرار گیرد. ابتدا فاکتورهای تهدیدات چالشی در سطح بین المللی شامل فاکتورهای؛ قانونی، روانی، ساختاری، بیرونی و بنیادی شناسایی و پس از آن شاخص های هر دسته فاکتور تبیین گردید، در ادامه با توجه به سطوح تعریف شده در حوزه تهدیدات و رویکرد کلاننگر توسعه پایدار، شاخصهای تاب آوری اجتماعی شامل مولفه های؛ عدالت اجتماعی، انسجام اجتماعی، مشارکت و امنیت بوده که هریک دارای شاخصهای ارزیابی میباشند.تحقیق حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. به منظور گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای و به منظور شناسایی مولفه ها و شاخص های مدل و تعیین اهمیت آنها از روش مصاحبه و تهیه پرسشنامه استفاده شده است.

Keywords:

تاب آوری اجتماعی , زیرساختهای حیاتی , تهدیدات اجتماعی , توسعه پایدار