علیرضا رابط - دانشجوی دوره دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی و عضوء هیئت علمی مرکز
محسن احدنژآد - دکترای برنامه ریزی شهری و عضوء هیئت علمی گروه جغرافیای دانشگاه زنجان

با توجه به سابقه روستانشینی در کشور ایران و اهمیت دستیابی به توسعه؛ نمی توان بدون در نظر گرفتن جنبه های اجتماعی و اقتصادی حاکم بر جامعه روستایی کشور؛ آرزوی تحقق این پدیده را داشت. شناخت نیازها، کمبودها، امکانات و الزمات حاکم بر این جامعه می تواند روند دستیابی به توسعه در کشور را تسهیل یا کند نماید. توسعه پایدار روستایی نیز یک فرآیند می باشد که در نتیجه حصول به آن نیازمندی های مادی و معنوی این جامعه محروم با دستیابی به رفاه به سبب ارتقاء سطح کیفیت زندگی و کاهش فقر و ثبات نسبی در اقتصاد، قابل حصول خواهد بود ؛ پس این امر نیاز به یک برنامه ریزی سیستمی و همه جانبه را طلب می کند. بهتر می دانیم در جامعه ایرانی ، بخصوص ، جامعه روستایی کشور موضوع مالکیت بر منابع تولید و مسکن با حساسیت بیشتری پیگیری می گردد. در فرایند توسعه پایدار روستایی ایجاد حس مشارکت، اعطای مسئولیت، امتیازدهی و از همه مهم تر ، اعطای مالکیت به شکل دقیق می تواند از چالش های ریشه دار دراینخصوص کاسته و شرایط مناسبی را برای شکوفایی جامعه و زیر ساخت های اقتصادی و اجتماعی آن به ارمغان آورد. یکی از حرکات مهم و اقدامات موثر و مناسبی که بموجب قانون برنامه توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران بنوعی می تواند نقش موثری در جهت دستیابی به توسعه پایدار روستایی به ایفای نقش بپردازد و تاکنون مراحل اجرایی خود را سپری می کند، تحدید حدود و مشخص شدن وضعیت مالکیت حقیقی و حقوقی افراد بر زمین و مسکن می باشد. بررسی ها نشان می دهد که عملیات اجرایی طرح کاداستر، از ابتدای برنامه اول توسعه یعنی از سال ۱۳۶۹ آغاز و در تعدادی از استان های کشور اجرایی گردیده است. نقشه کاداستر را می توان به مجموعه عملیات فنی، مهندسی، ممیزی، ثبتی و حقوقی در مورد املاکی اطلاق نمود که روند جریان ثبتی آنها خاتمه پیدا نموده است. با اجرای طرح کاداستر بنوعی قسمتی از مشکلات حاکم بر جامعه روستایی کشور پایان یافته و می توان اهداف فراوانی را نظیر، مشخص شدن وضعیت مالکیت بر املاک، مشخص شدن موقعیت و ابعاد، محل قرار گرفتن ملک، تسریع در روند اجرای برنامه های توسعه شهری و روستایی، از بین رفتن ابهامات در وضعیت مالکیت، کاهش اشتباهات ثبتی ، ایجاد قطعیت اطلاعات املاک در تعیین محدوده ها، کاهش تعارضات حقوقی و حقیقی،از بین رفتن تشکیلات سنتی و بوروکراسی، صرفه جویی در زمان و هزین ه و کاهش امر رانت خواری و سو استفاده بر املاک، حصول درآمد واقعی برمالیات املاک و سایر مناب ع درآمدی مربوطه و ... را مد ن ظ ر داشت. هدف از تحقیق فوق بررسی نقش بهره گیری از سیستم کاداستر و نقش آن در ایجاد،زمینه سازی و تسریع روند دستیابی به توسعه روستایی در کانون های روستایی کشور می باشد.

کاداستر، روستا، توسعه