محمد علی قربانی - دانشیار گروه مهندسی آب ، دانشگاه تبریز
رضا دهقانی - دانش آموخته ارشد منابع آب، دانشگاه تبریز

     شبیه سازی فرآیند بارش - رواناب اولین و مهمترین گام برای کنترل سیلاب در مدیریت منابع آب می باشد. در این تحقیق  فرآیند بارش – رواناب  ماهانه رودخانه کاکارضا واقع در استان لرستان، با استفاده از شبکه عصبی بیزین موردبررسی قرار گرفت و نتایج آن با روش های برنامه ریزی بیان ژن و ماشین بردار پشتیبان مقایسه گردید. بر این اساس ترکیب های مختلفیبا استفاده از پارامترهای بارندگی و رواناب، طی دوره آماری (1392-1348) به عنوان ورودی برای تخمین روانابدر مقیاس زمانی ماهانه مورد ارزیابی قرار گرفت. معیارهای ضریب همبستگی، ریشه میانگین مربعات خطا، ضریب نش ساتکلیف و بایاس برای ارزیابی و نیز مقایسه عملکرد روش ها مورداستفاده قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد ساختارهای ترکیبی با استفاده از روش هایهوشمند موردبررسی، در شبیه سازی فرآیند بارش – رواناب نتایج قابل قبولی ارائه می نماید. مقایسه مدل ها نشان داد شبکه عصبی بیزین عملکرد بهتری نسبت به سایر مدل ها در شبیه سازی فرآیند بارش-رواناب دارد. درمجموع روش شبکه عصبی بیزین توانایی بالایی در تخمین مقادیر کمینه، میانی و مقادیر بیشینه رواناب از خود نشان داده است.

بارش - رواناب, شبکه عصبی بیزین, برنامه ریزی بیان ژن, ماشین بردار پشتیبان