بهاره یارمحمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.
جواد احدیان - دانشیار گروه سازههای آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.

     سرریزهای کلید پیانویی نوع جدیدی از سرریزها می باشند که برای بهبود ظرفیت تخلیه سدها طراحی می شوند. به طور کلی در  سرریزهای کلید پیانویی، افزایش بار آبی بالادست، باعث کاهش ظرفیت تخلیه سرریز می­شود. لذا در پژوهش حاضر اثر دیواره های سپری بدون شیب به صورت مقطعی روی تاج سرریز و همچنین دیواره­های سپری شیبدار با طول­های مختلف  B×(1، 75/0، 5/0، 25/0)، بر روی تاج­جانبی سرریز و نیز بررسی تاثیر ارتفاع سرریز با در نظر گرفتن دو ارتفاع سرریز با نسبت­های 5/0 (مدل یک) و 33/1 (مدل دو)، بر راندمان سرریز کلید پیانویی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش های این تحقیق در یک فلوم آزمایشگاهی به طول 10 متر، عرض 80 سانتی­متر و ارتفاع 60 سانتی­متر انجام شد. نتایج نشان داد که قرارگیری دیواره سپری بدون شیب روی کل تاج سرریز در مدل یک راندمان سرریز را حدود 20 درصد افزایش می دهد، درحالی که در مدل دو تاثیر معنی دار بر راندمان سرریز نداشت، ضمن اینکه به کارگیری دیواره سپری شیب­دار نیز در مدل یک در بارهای آبی زیاد راندمان سرریز را بهبود می بخشد. همچنین مقایسه ظرفیت تخلیه سرریزهای کلید پیانویی با ظرفیت تخلیه سرریزهای خطی منتج به این موضوع می شود که قرارگیری دیواره سپری بدون شیب بر روی کل تاج سرریز در مدل یک، بیشترین مقدار افزایش ظرفیت تخلیه، 6/4 برابر، نسبت به سرریز خطی را دارا می باشد.

سرریزهای کلید پیانویی, دیواره سپری بدون شیب, دیواره سپری شیبدار, ضریب تخلیه, عملکرد هیدرولیکی