مجید شریفی پور - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز
عبد علی ناصری - استاد گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز
عبدالرحیم هوشمند - دانشیار گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز
هادی معاضد - استاد گروه محیط زیست، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

حجم قابل توجهی زهاب درشبکه­های آبیاری و زهکشی خوزستان تولید می­شود که مدیریتو استفاده مجدد از آنهاضروریاست. یکی از راه­های استفاده مجدد از زهاب­ها، استفاده از آنها در آبشویی اراضی است. با هدف بررسی قابلیت کیفیت­های متفاوت آب و تاثیر روش­های آبشویی متناوب و پیوسته بر شوری­­زدایی از خاک­های رسی این منطقه، آزمایش­های آبشویی در کرت­هایی با ابعاد 5/1×5/1 متر در اراضی کشت و صنعت نیشکر سلمان فارسی انجام گرفت. ترکیب کامل سه کیفیت آب با هدایت­های الکتریکی 7/2 (آب تازه رودخانه کارون)، 0/6 و 0/9 دسی­زیمنس بر متر (از اختلاط زهاب این کشت و صنعت با آب رودخانه کارون) و دو روش آبشویی پیوسته (کاربرد 120 سانتی متر آب) و متناوب (کاربرد چهار دور 30 سانتی­متری آب با فواصل پنج روزه) به صورت شش تیمار با سه تکرار به روش بلوک­های کامل تصادفی در این پژوهش بررسی شد. نتایج نشان داد که می­توان با استفاده از زهاب­هایی با کیفیت 0/6 و 0/9 دسی زیمنس بر متر و سپس آب تازه رودخانه کارون برای آبشویی متناوب، مقدار مصرف آب شیرین را به ترتیب تا 72 و 51 درصد کاهش داد. همین­طور اختلاف شوری عصاره اشباع خاک در اثر به­کارگیری کیفیت­های مختلف آب برای آبشویی در اکثر تیمارها در لایه­های پایین­تر خاک بیشتر بود. تفاوت مقادیر شوری عصاره اشباع خاک پس از آبشویی، بین تیمارهای متناوب و پیوسته، با افزایش شوری آب آبشویی افزایش یافت. همچنین استنباط می­شود که در خاک­های سنگین، امتیاز روش­های آبشویی متناوب به پیوسته محدود به شرایط تبخیر پایین است.

آبشویی متناوب, آبشویی پیوسته, زهاب, خوزستان, تبخیر, استفاده مجدد, آب شور, احیاء اراضی