مریم حق جو - دکتری اقتصاد کشاورزی، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تبریز
باب اله حیاتی - استاد گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
اسماعیل پیش بهار - دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
مرتضی مولائی - دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه ارومیه

نیل به توسعه پایدار بدون حفاظت و حمایت از منابع طبیعی و به ویژه منابع جنگلی امکان پذیر نمی باشد . پرداختن بهمسائل زیست محیطی از دیدگاه اقتصادی، به منظور فراهم آوردن زمینه های توسعه پایدار، مستلزم استفاده از ابزار تحلیلی وتکنیک های مناسب ارزشگذاری زیست محیطی می باشد. جنگل های ارسباران از جمله گنجینه های طبیعی حمایتی -حفاظتیکشور است که تخریب و جنگل زدایی های در سال های اخیر منجر به از دست رفتن بخش عظیمی از این منافع آنها و درنتیجه ایجاد انگیزه برای حفاظت از جنگل ها شده است به دلیل ویژگی های منحصربه فرد این جنگل ها، مازاد رفاهی حاصل ازاین جنگل ها، به جهت جلب کمک های بالقوه مردمی و همچنین جلب سرمایه گذاری های دولتی برای حفاظت از این جنگل هاحائز اهمیت زیاد است. لذا هدف مطالعه حاضر برآورد مازاد رفاهی ویژگی های استفاده ای و غیراستفاده ای جنگل های ارسباران،به روش رتبه بندی مشروط و برآورد مدل لاجیت رتبه ای- طبقه ای می باشد. داده های مورد نیاز مطالعه از طریق مطالعات میدانیو تکمیل پرسشنامه در میان 334 نفر از بازدیدکنندگان و شهروندان ده شهر از سه استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی واردبیل با روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای جمع آوری شد. براساس نتایج ارزش کل اقتصادی جنگل -ها حدود حدود4179/741 میلیارد ریال بوده و در صورتی که کلیه کارکردهای اطلاعاتی و زیستگاهی جنگل ها بهبود نسبی یابند، مازادرفاهی افراد تحت مطالعه ماهانه حدود 33596610/2 ریال افزایش می یابد و این افزایش در صورت رسیدن کلیه این کارکردها به شرایط مطلوب، حدود 43606779/7 ریال می باشد. همچنین ارزش های غیراستفاده ای ماهانه حدود 7657522 ریال مازادرفاهی پاسخگویان را افزایش میدهد. نتایج نشان میدهد که هر تغییری اعم از نسبی و مطلوب در شرایط و ویژگیهای جنگل-های ارسباران، افزایش قابل توجهی در مازاد جبرانی و رفاه پاسخگویان ایجاد می کند. از آنجایی که غایت نهایی هر دولتیافزایش مطلوبیت و رفاه افراد جامعه است، اجرای اقدامات اصلاحی، توسعه ای و حفاظتی در جنگل ها علاوه بر سایر فوایداقتصادی، می تواند رضایتمندی و رفاه جامعه را افزایش دهد.

ارزش اقتصادی، رتبه بندی مشروط، لاجیت ترتیبی-رتبه ای، مازاد رفاهی، ارزش استفاده ای و غیراستفاده ای