مقایسه ی کارایی سه روش تدریس در آموزش و فرهنگ سازی مصرف بهینه ی آب

در برنامه درسی جدید دوره ی دوم آموزش متوسطه، برای اولین بار درسی به نام انسان و محیط زیست وارد شده است.هدف این پژوهش، مقایسه ی کارایی 3 روش تدریس سخنرانی، گردش علمی واقعی وگردش علمی مجازی در آموزش و فرهنگسازی مدیریت مصرف آب که در درس اول از این کتاب مطرح شده، بوده است. برای این مطالعه جامعه ی آماری شامل کلیه یدانش آموزان دختر پایهی یازدهم رشتهی علوم انسانی شهرستان نجف آباد در نظر گرفته شد که از بین آن ها، به روش نمونه-گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای، سه دبیرستان پسرانه و از هر دبیرستان، یک کلاس انتخاب گردید. بنابراین، در نهایتدو کلاس 32 نفره و یک کلاس 33 نفره در نظر گرفته شد. یک دبیرکه به انواع روش های تدریس تسلط داشت، برای تدریسمبحث اول کتاب تحت عنوان آب سرچشمه زندگی انتخاب شد و ایشان در هر کدام از این کلاس ها به یکی از روش های گردشعلمی واقعی، گردش علمی مجازی و سخنرانی به تدریس پرداخت. همه گروه ها در آزمونهای معلم ساخته که از این درس مطرحشده و روایی و پایایی آن ها تایید شده بود، در مراحل پیش آزمو پس آزمون و پیگیری یک ماهه شرکت داده شدند. داده های بهدست آمده با روش کوواریانس در نرم افزار (SPSS21) بررسی و تحلیل شد و نتایج به دست آمده نشان داد که در مرحله پسآزمون، روش گردش علمی واقعی باعث افزایش کارایی دانش آموزان شده است؛ اما در مرحله پیگیری، هر دو روش تدریس گردشعلمی واقعی وگردش علمی مجازی تاثیر مثبت خود را بروز داده و تفاوت معنی داری نداشتند. در پایان نتیجه گیری شد که درآموزش این درس از کتاب انسان و محیط زیست، اگرچه تاثیر روش گردش علمی واقعی سریعتر از روش گردش علمی مجازیبروز کرده و کارایی خود را نشان داده است؛ اما در بلند مدت، هر دوی این روش ها موثر بوده و اثرگذارتر از روش سنتیسخنرانی هستند. با توجه به این که مباحث کتاب جدیدالتالیف انسان و محیط زیست کاربردی می باشند، استفاده از روشتدریس گردش علمی واقعی توصیه می شود؛ اما در صورتی که محدودیت های اجرایی مانع اجرای این روش بشود، استفاده ازروش تدریس گردش علمی مجازی قابلیت جایگزینی دارد.

Keywords:

گردش علمی واقعی , گردش علمی مجازی , انسان و محیط زیست , مدیریت مصرف آب