محمد صانع - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
مهدی کوچک زاده - دانشیار گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
جواد علائی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

تبخیر عامل مهمی در مدیریت منابع آب است و با محاسبه دقیق آن می توان راهکارهای موثری در جهت کاهش اثراتخشکسالی و به منظور حفاظت منابع آب اجرا نمود. به دلیل کمبود ایستگاه های تبخیرسنجی وعدم وجود آمار کافی ازتبخیر، می توان از روش های تجربی برآورد تبخیر از سطح آزاد آب استفاده نمود. در این تحقیق با استفاده از آمار 10 سالهایستگاه هواشناسی چیتگر و با بهره گیری از روش های تجربی مایر، مارسیانو، شاهتین، هفنر، ایوانف، تیچومیروف وسازمان عمران اراضی آمریکا، تبخیر برآورد و با مقدار تبخیر از تشت مقایسه شد. عملکرد روابط تجربی با استفاده ازمعیارهای آماری میانگین خطای مطلق (MBE)، ضریب همبستگی ((R(2) و جذر میانگین مربع خطا (RMSE) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که رابطه شاهتین (R(2)=0/89, RMSE=1/16 و MBE=-0/48) نسبت به سایر روش ها از دقت بالاتری برخوردار است. در رتبه بعدی معادله ایوانف R(2)=0/95, RMSE=2/84و MBE=2/64) قرار می گیرد. روش هفنر و مارسیانو به ترتیب با توجه به خطای زیاد (RMSE=7/38 و RMSE=7/45) و برازش پایین با داده های تشت تبخیر (R(2)=0/71 و (R(2) فاقد اعتبار لازم می باشند.

تبخیر، تشت تبخیر، دریاچه شهدای خلیج ارس، شاهتین