مهسا مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی، حشره شناسی، علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
بهنام امیری بشلی - دانشیار دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محبوبه شریفی - استادیاربخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکزتحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

ترکیب های شیمیایی ثانویه برخی از گیاهان با داشتن سازگاری زیست محیطی، سمیت کم برای موجودات غیر هدف و پایداری کم درمحیط، نقش مهمی در دفاع طبیعی و کنترل آفات دارند. بنابراین میتوانند جایگزین مناسبی برای حشرهکش های مصنوعی در برنامهمدیریت تلفیقی آفات باشند. در این تحقیق اثر حشره کشی پیمتروزین و پالیزین و تنداکسیربه همراه روغن سیترال و بدون آن رویپوره و حشره بالغ شته سبز پنبه Aphis gossypii به روش غوطه وری برگ در غلظت های تهیه شده از حشره کش ها در آزمایشگاه و سمپاشی گلدان ها در گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که حشرهکش پالیزین به همراه روغن سیترال با(359/66LC(50 میلی گرم/لیتر روی پورهها در شرایط آزمایشگاهی بیشترین تاثیر داشته، اما زمانی که همان مرحله پورگی در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت بیشترین کارایی مربوط به مخلوط حشرهکش پی متروزین و روغن سیترال با (295/42LC(50 میلی گرم/لیتر بود. در آزمایش های انجام شده روی مرحله بالغ در هر دو شرایط گلخانه و آزمایشگاهی مطلوبترین تیمار مربوط به مخلوطحشرهکش گیاهی پالیزین و روغن سیترال بود که به ترتیب دارای (807/88LC(50 و 1249/14 میلی گرم/لیتر در آزمایشگاه و گلخانه می باشد. در تمامی تیمارهای اعمال شده کمترین کارایی بعد از روغن سیترال به تنهایی مربوط به حشره کش گیاهی تنداکسیر استکه نشان از توانایی پایین این حشرهکش برای کنترل آفت مورد نظر میباشد. بنابراین میتوان نتیجه گیری کرد که حشره کش گیاهیپالیزین یک جایگزین بسیار مطلوب برای سموم شیمیایی متداول جهت کنترل شته سبز پنبه میباشد.

پالیزین، پی متروزین، تنداکسیر، روغن سیترال، شته سبز پنبه