حسینعلی عباسی کیا - دانش آموخته رشته علوم محیط زیست دانشگاه تهران
تقی مهدی نیا - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته اکولوژی و تاکسونومی گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد

رشد سریع تکنولوژی و جمعیت، شیوه زندگی انسانها را در مقیاس جهانی در قرن گذشته تغییر داد و به طور چشمگیری آلودگیها افزایش یافته است. طیفی از آلاینده ها که زمین را آلوده میکنند گسترده و وسیعاند اما یکی از مهمترین آنها، فلزات سنگین هستند که بعد از شکوفایی صنعت، روز به روز بر میزان آنها در محیط زیست افزوده میگردد. در زیست شناسی واژه فلز سنگین به مجموعهای از فلزات و شبه فلزات نسبت داده میشود که حتی در غلظتهای بسیار کم برای گیاهان و حیوانات سمی اند. فلزات سنگین به لحاظ غیر زیست تخریب پذیری و تجمع زیستی در بدن بسیار خطرناک بوده و بیماریهای مختلفی از این طریق در عصر حاضر، گریبانگر موجودات زنده میشود. یکی از مواد مغذی طبیعی که از شهد گیاهان بدست میآید عسل است. عسل میتواند به عنوان شاخص زیستی مناسب برای آلودگی محیط زیست باشد. ترکیب معدنی عسل بسته به منابع گیاهی و محیطی که از آن منشاء میگیرد متفاوت است. این مطالعه با هدف بررسی برخی عناصر سنگین در عسل شهرستان بابل استان مازندران انجام و تعداد دو نمونه عسل ییلاقی و قشلاقی که هر یک مخلوطی از عسلهای کندوهای مختلف بود جهت بررسی تعداد 16عنصر سنگین شامل نقره، آلومینیوم، آرسنیک، طلا، کادمیوم، کبالت، کروم، مس، آهن، جیوه، مولیبدن، نیکل، سرب، قلع، روی، سلنیوم، با دستگاه ICP-OES 730-ES,Varian بر حسب میلی گرم بر لیتر انجام شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که از میان این 16 عنصر مورد بررسی فقط مقدار آلومینیوم، آهن، نقره، مس، روی و استرانسیم در هر دو نمونه وجود داشت و بقیه عناصر ذکر شده قابل تشخیص نبود. همچنین بیشترین فلز در نمونه عسل ییلاقی آهن به میزان 1/01 میلی گرم بر لیتر و در قشلاقی استرانسیم به میزان 0/68 میلی گرم بر لیتر و کمترین فلز در هر دو نمونه ییلاقی و قشلاقی مس به ترتیب 0/007 و 0/002 میلی گرم بر لیتر بوده است.

عناصر سنگین، عسل، شهرستان بابل