ذبیح اله نعمتی - استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر
حسن ولایتی - دانشجوی کارشناسی ارشد پرورش زنبورعسل، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر

کاهش سلامت زنبور عسل تحت تاثیر برهم کنشهای متعدد میان عوامل مختلف تنش زای محیطی میباشد که از جمله مهمترین این عوامل کمبودهای گیاهی، انگلها و سایر عوامل بیماریزا میباشد. تغذیه ضعیف زنبورعسل میتواند اثرات منفی بیماریهای عفونی ویروسی و قارچی بر زنبور را تشدید کند و برعکس این انگلها و عوامل بیماریزا میتوانند فیزیولوژی تغذیهای زنبور را به طور زیان آور تحت تاثیر قراردهند. رابطه موثری بین ایمنی گروهی و فردی با وضعیت تغذیه کلنی وجود دارد. انگل واروا چنین رابطه ای را با کاهش سطح تغذیه، کاهش کارکرد ایمنی فردی و انتقال ویروس بدتر می کند. همچنین برهمکنش مضر و بالقوهای بین تغذیه ضعیف زنبور و بیماریهای عفونی آن وجود دارد که ممکن است کاهش سلامت زنبور را به دنبال داشته باشد. پیشنهاد میشود در مبارزه با چالشهای سلامتی زنبور، بهبود مقاومت تغذیهای زنبورها مدنظر باشد؛ چنین روشی میتواند زنبورها را از دیگر عوامل تنشزای محیطی مانند عوامل عفونی و بیماریزا محافظت کند. به منظور ایجاد مقاومت تغذیه ای می توان به کمک برنامه های حفاظتی و اصلاحی کمیت و تنوع گیاهی، طبیعت را برای زنبور عسل غنی سازی نمود و از مکمل های غذایی برای رفع کمبود نیاز غذایی آنها بهره جست.

تغذیه، سلامتی، بیماری، زنبورعسل، کنه واروآ