راضیه رضایی نصرآباد - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی
پروین شورنگ - عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، پژوهشکده کشاورزی هستهای
علی اصغر صادقی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی

به منظور مقایسه کیفیت ملکه زنبور عسل و بازده تولید ملکه به روشهای سنتی و صنعتی، آزمایشی در قالب طرح کاملا0 تصادفی با 4 تیمار و 6 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل (1 تولید ملکه به روش پیوندزدن تر (صنعتی)؛ (2 تولید ملکه به روش پیوندزدن خشک ( صنعتی)؛ (3 تولید ملکه به روش کمانی (نیمه صنعتی) و (4 تولید ملکه با بچگیری سه قابی (سنتی) بود. کندوهای استارتر و فینیشر از چند روز قبل با شربت گرده تغذیه شدند. اندازه شاخون، وزن ملکه هنگام تولد، مدت زمان سپری شده از زمان تولد تا جفت گیری، وزن ملکه جفت خورده و وسعت تخم ریزی ملکه طی یک هفته بهعنوان شاخص کیفیت ملکه و بازده تولید ملکه رکوردبرداری شد. وسعت تخمریزی ملکه با استفاده از قاب مشبک تعیین شد. طبق نتایج به دست آمده اندازه شاخون، وزن ملکه باکره و جفت خورده تحت تاثیر روش تولید ملکه قرار گرفت (P<0/05) ولی مدت زمان جفت خوردن ملکه در بین تیمارهای مختلف تفاوت معنیداری نشان نداد .(P> 0/05) اندازه شاخون در روشهای صنعتی شامل پیوند تر و خشک بیشتر از روشهای سنتی قاب هلالی و بچگیری سه قابی بود. بین روشهای خشک و تر پیوند زدن تفاوت معنیداری مشاهده نشد .(P> 0/05 ) وزن ملکه باکره و جفت خورده در روش پیوند تر و خشک بیشتر از روشهای سنتی بود .(P<0/05) بین روش هلالی و بچگیری سه قابی تفاوتی از نظر وزن ملکه باکره مشاهده نشد (P> 0/05 ) ولی وزن ملکه جفت خورده در روش سنتی قاب هلالی بیشتر از روش بچگیری سه قابی بود .(P<0/05) تفاوتی بین روشهای پیوند تر و خشک و روش قاب هلالی از نظر وسعت تخم ریزی ملکه وجود نداشت (P> 0/05 ) ولی سه روش مذکور با روش بچگیری سه قابی تفاوت معنیداری نشان داد .(P<0/05) با توجه به نتایج این تحقیق، با استفاده از روشهای پیوند زدن می توان ملکه های با کیفیت تری تولید کرد.

تولید ملکه؛ پیوند زدن؛ تخم ریزی ملکه؛ زنبور عسل