مهدی لطفی - دانشآموخته کارشناسی ارشد، مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد
جواد تقی زاده - دانشآموخته دکترا، مهندسی برق - مخابرات سیستم، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد

توسعه ی روزافزون مفاهیم مهندسی سیستم در بسیاری از حوزه های کاربردی منجر به تغییر و تحولات بنیادین در رویکردها و نتایج کلیدی عملکرد سازمان های بزرگ شده است. در این میان، به کارگیری مفاهیم مهندسی سیستم در فرآیند طراحی و توسعه ی محصول به دلیل اهمیت موضوع و پیچیدگی مساله به ویژه در مورد طراحی ابرسامانه ها و آرایه ها از اهمیت دو چندان برخوردار است. در هر صورت، استقرار مفاهیم مهندسی سیستم در فرآیند طراحی و توسعه ی محصول، مستلزم ایجاد بستر ساختاری و فرآیندی مناسب در درون سازمان است. با وجود اشتراکات و همپوشانی های بسیاری که در استانداردهای مختلف موجود در زمینه ی مبانی و الزامات فرآیند طراحی و توسعه ی محصول قابل مشاهده است، طرح ریزی ساختاری که از طریق آن بتوان پیاده سازی این الزامات را تضمین نمود، چالش اصلی و اساسی شرکت های بزرگ بوده و هست. در این نوشتار به منظور طراحی ساختار سازمانی دفتر طراحی در یک گروه صنعتی با ماموریت طراحی و ساخت ابرسامانه های پیچیده، از همان ابزارها و رویکردهای رایج مهندسی سیستم در فرآیند طراحی و توسعه ی محصولات پیچیده استفاده شده است؛ به بیان دیگر، پس از طرح مباحث مقدماتی، مراحلی که جهت پیشنهاد ساختار سازمانی دنبال شده عبارتند از تعیین الزامات، معماری کارکردی، ارزیابی آلترناتیوها، معماری فیزیکی و تایید مشخصات. در ادامه، فرآیند اجرای یک پروژه ی طراحی در ساختار پیشنهادی تشریح گردیده است. در انتها نیز نتایج حاصل از اجرای طرح بررسی و موضوع بحث جمع بندی شده است.

مهندسی سیستم، ساختار سازمانی، مدل توسعه تکاملی محصول، زیرسامانه محوری.