فاطمه مرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره در مامایی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی، یزد، ایران
بهناز انجذاب - دانشیار سلامت باروری، مرکز تحقیقات مراقبت های پرستاری و مامایی، دانشکده پرستاری مامایی، گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی، یزد، ایران
اکرم قدیری اناری - دانشیارگروه بیماری های داخلی، مرکز تحقیقات دیابت یزد، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی، یزد، ایران

مقدمه و هدف: سندرم تخمدان پلی کیستیک از شایع ترین اختلالات غدد درون ریز با شیوع 24-5% بسته به معیار تشخیص است.امروزه به دلیل عوارض داروهای شیمیایی، استفاده از طب مکمل در درمان بیماریها مورد توجه قرار گرفته است. این مطالعه با هدفبررسی تاثیر گیاهان دارویی بر سندرم تخمدان پلی کیستیک انجام شد.روش: جستجوی اولیه با کلمات کلیدی گیاهان دارویی، سندرم تخمدان پلی کیستیک و طب مکمل در پایگاه های PubMed, Science Direct ،Google Scholar و SID از سال 2007 تا 2018 انجام شد، از مجموع 32 مقاله اولیه، مقالات مداخله ای آزمایشگاهی حذف، 14 مقاله مرتبط مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج: از مقالات بررسی شده، 8 مقاله مروری و 6 مقاله از نوع مداخله ای- کارآزمایی بالینی بود و همه مقالات تاثیر گیاهان دارویی برسندرم تخمدان پلی کیستیک را مورد بررسی قرار داده بودند که بر اساس آن رازیانه، دارچین و مونسید برگ قلبی با کاهش مقاومتبه انسولین؛ کوهوش سیاه و قارچ مرغ چوب با القاء تخمک گذاری؛ مارچوبه، لباشیر، شنبلیله و بذر کتان با تنظیم قاعدگی؛ ریحان،دارچین، چای سبز، عصاره ی نخل اره ای، مریم گلی با کاهش وزن؛ بتونیکا، تخم کرفس و انیسون با بهبود الیگومنوره؛ بابونه، ریحان،ریشه قاصدک، نعناع دشتی، پالم درخت خرما، دمنوش نعناع، پیجیوم آفریکانوم (گیلاس آفریقایی)، ریشه گزنه و رازیانه با اثرات آنتیآندروژنی؛ عصاره نخل اره ای، پالم درخت خرما، دمنوش گل صد تومانی و روغن گل مغربی با تنظیم استروژن؛ پالم درخت خرما وعصاره پنج انگشت با افزایش پروژسترون؛ دمنوش گل صدتومانی و عصاره پنج انگشت با کاهش پرولاکتین و رازیانه با افزایش FSH برسندرم تخمدان پلی کیستیک موثر هستند. همچنین مصرف نعناع دشتی با کاهش درجه هیرسوتیسم، چای کوهی با درمان خونریزیهای غیرطبیعی رحمی ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک، دانه شنبلیله با کاهش حجم تخمدان و اندازه کیست تخمدان درسونوگرافی و عصاره گل خشک بابونه با افزایش فولیکول غالب و بهبود بافت اندومتر همراه بود. به علاوه، کپسول دارویی شیلان (عناب)اثرات ضداستروئیدی داشته و اثراتی مشابه متفورمین داشته است.بحث و نتیجه گیری: اگرچه این مطالعه به معرفی گیاهان دارویی موثر بر سندرم تخمدان پلی کیستیک پرداخته است، مصرفگیاهان دارویی هم می تواند با عوارض جانبی همراه باشد لذا انجام مطالعات کارآزمایی بالینی همه جانبه در رابطه با گیاهان معرفیشده پیشنهاد می شود.

گیاهان دارویی، سندرم تخمدان پلی کیستیک، طب مکمل