مریم بنائی - سازمان انرژی اتمی ایران ، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای ، مجتمع پژوهشی ایران مرکزی(یزد)، صندوق پستی: ۳۸۹- ۸۹۱۷۵، یزد- ایران
علی بنویدی - دانشگاه یزد، دانشکده علوم،گروه شیمی
فاطمه انوری - سازمان انرژی اتمی ایران ، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای ، مجتمع پژوهشی ایران مرکزی(یزد)، صندوق پستی: ۳۸۹- ۸۹۱۷۵، یزد- ایران

حذف رنگ از پساب های نساجی بویژه حذف رنگ دیسپرس از اهمیت ویژه ای برخوردار است. دراین تحقیق از محلول آبی رنگ دیسپرس Aripers yellow 4GWL با غلظت ppm 100 استفاده شد و کارائی و راندمان رنگبری به دو روش پرتودهی و انعقاد- لخته سازی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. نمونه های محلول آبی رنگ با باریکه الکترون های MeV10در محدوده دز kGy 6- 0 پرتودهی شد. طیف جذبی، درصد حذف رنگ و تغییرات pH بررسی شد. در آزمون های جارتست نیز این رنگ بکار گرفته شد ابتدا به محلول آبی رنگ مقدار مشخص از عصاره میوه زیتون تلخ اضافه گردید و سپس با اضافه نمودن کیتوسان به عنوان منعقد کننده حذف رنگ انجام شد. مقدار بهینه منعقد کننده با توجه به راندمان رنگزدائی بدست آمد. نتایج نشان داد محلول آبی حاوی رنگ دیسپرس با پرتودهی تا 74/62% رنگزدائی شده است اما با فرآیند انعقادسازی حذف رنگ بطور کامل (100%) صورت می پذیرد. بر اساس نتایج حاصله پرتودهی با باریکه الکترونی پرانرژی و روش انعقادسازی با کمک مواد طبیعی و قابل تخریب عصاره زیتون تلخ و کیتوسان می تواند به عنوان دو روش سودمند برای حذف رنگ Aripers yellow 4GWL از فاضلاب های صنعت نساجی و یا آب های آلوده به این رنگ مورد توجه قرار گیرد.

پرتوهای الکترونی، انعقادسازی، رنگ دیسپرس، رنگ زدائی